Bổ sung dinh dưỡng cho trẻ, mẹ cần lưu ý những chất nào?

Những năm đầu đời được gọi là “giai đoạn vàng" bởi việc cung cấp đầy đủ và cân đối các dưỡng chất thiết yếu sẽ tạo tiền đề vững chắc cho tương lai của trẻ. Một chế độ dinh dưỡng được xem là hợp lý khi đảm bảo yếu tố cân bằng dưỡng chất cung cấp cho cơ thể, bao gồm carbohydrate, axit béo thiết yếu, amino axit thiết yếu, cùng các nguyên tố vi lượng như khoáng chất và vitamin...

Để xây dựng nền tảng vững chắc cho con vươn mình, mẹ không nên bỏ qua những “dưỡng chất vàng” cho sự phát triển cả về thể chất và trí tuệ trong những năm đầu đời.

Nhóm vitamin

Dù chỉ cần một lượng rất nhỏ, nhưng các nhóm vitamin đóng vai trò thiết yếu để trẻ phát triển toàn diện. Các nguyên tố vi lượng tham gia vào vô số quá trình sinh hóa trong cơ thể, từ việc xây dựng hệ xương chắc khỏe, tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ chức năng não bộ đến việc chuyển hóa năng lượng. Thiếu hụt bất kỳ vitamin nào cũng có thể gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ.

Cụ thể, cơ thể trẻ cần vitamin D để hấp thu canxi và phốt pho cho hệ xương vững chắc và phát triển chiều cao, cũng như xây dựng chức năng cơ bắp và thần kinh; vitamin K tham gia vào quá trình đông máu, đảm bảo cơ thể con an toàn khi có vết thương hở; vitamin A bảo vệ đôi mắt sáng khỏe, tăng cường hệ miễn dịch trước bệnh tật và hỗ trợ sự phát triển tế bào; hay các vitamin nhóm B (B1, B6, B12...) hỗ trợ chuyển hóa năng lượng, phát triển hệ thần kinh và trí não…

Chế độ dinh dưỡng cân bằng, cung cấp đầy đủ vi chất thiết yếu là nền tảng cho trẻ khỏe mạnh từ bên trong.

Sắt

Được ví như đơn vị vận chuyển oxy đi khắp cơ thể, sắt mang vai trò không thể thiếu cho sự phát triển trí tuệ và thể chất ở trẻ. Thiếu sắt có thể dẫn đến thiếu máu, ảnh hưởng đến khả năng nhận thức và vận động của con. Đồng thời, sắt đóng nhiệm vụ quan trọng trong quá trình phát triển não bộ, đặc biệt trong giai đoạn đầu đời khi não bộ trẻ phát triển với tốc độ nhanh chóng.

Trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi và trẻ vị thành niên, thường có nguy cơ thiếu sắt cao do nhu cầu lượng sắt lớn trong giai đoạn phát triển. Phụ huynh có thể bổ sung sắt cho trẻ bằng cách tăng cường các loại thịt đỏ, hải sản, trứng hay các loại rau xanh đậm.

Sắt cũng tham gia vào quá trình tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây hại tốt hơn. Trong đó, hợp chất lactoferrin có nhiều trong sữa non sẽ liên kết và vận chuyển sắt tự do trong máu đến các tế bào để nuôi cơ thể, ngăn chặn sự tăng sinh của vi khuẩn có hại và virus, tăng cường “vũ khí” diệt khuẩn nội sinh hỗ trợ trẻ giảm nguy cơ nhiễm trùng hô hấp và tiêu hóa.

Bên cạnh đó, lactoferrin sẽ tạo tác động hiệp lực cùng kháng thể tăng hiệu quả đề kháng, giúp sức khoẻ miễn dịch của trẻ tốt hơn. Hợp chất này còn có khả năng ngăn cản virus bám dính vào tế bào, đồng thời kích hoạt đại thực bào và hỗ trợ sản xuất kháng thể IgG.

Canxi

Canxi là thành phần cấu tạo chính của xương, răng và móng, chiếm đến 99% tổng lượng canxi trong cơ thể. Đảm bảo cung cấp đủ canxi giúp trẻ phát triển chiều cao tối ưu, xương răng chắc khỏe và ngăn ngừa các vấn đề về xương như còi xương, sâu răng.

Canxi cũng tham gia vào quá trình truyền tín hiệu giữa các tế bào, đảm bảo hoạt động bình thường của hệ thần kinh, đồng thời có mặt trong quá trình co và giãn cơ, đảm bảo chức năng cơ bắp, hỗ trợ vận động linh hoạt ở trẻ.

Sữa và các chế phẩm từ sữa là nguồn dinh dưỡng cung cấp canxi quan trọng.

Iod

Từ giai đoạn bào thai cho đến những năm tháng đầu đời, trẻ cần được bổ sung nhiều i-ốt (Iod) cho quá trình phát triển trí tuệ. Đây là thành phần quan trọng trong việc tổng hợp hormone tuyến giáp và sự phát triển bình thường của hệ thần kinh trung ương. Thiếu i-ốt trong giai đoạn này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sự phát triển của trẻ như chậm phát triển trí tuệ, giảm chỉ số IQ, khó khăn trong học tập và các vấn đề về nhận thức, suy giảm chức năng của hệ thần kinh. Ngoài ra, trẻ thiếu i-ốt còn có nguy cơ còi cọc, chậm lớn hay suy dinh dưỡng.

Kẽm

Để con hấp thu dưỡng chất tốt hơn từ chế độ dinh dưỡng, cha mẹ cần bổ sung kẽm vào khẩu phần ăn hàng ngày cho trẻ.Khoáng chất vi lượng thiếu yếu này giúp trẻ ăn ngon miệng hơn, tăng tổng hợp chất đạm, tăng hấp thu dinh dưỡng và tham gia vào quá trình sản sinh tế bào. Nếu cơ thể thiếu kẽm, sự phân chia tế bào khó xảy ra làm trẻ chậm phát triển chiều cao, rối loạn phát triển xương, dậy thì chậm…

Đồng thời, đây cũng là một vi chất cần thiết cho hoạt động của hệ miễn dịch. Hệ thống miễn dịch rất nhạy cảm với tình trạng kẽm của cơ thể. Thiếu kẽm dễ gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển và chức năng của hầu hết tế bào miễn dịch như tế bào lympho T, tế bào lympho B và đại thực bào, dẫn đến trẻ nhạy cảm hơn với virus gây bệnh, thay đổi thời tiết…

Trẻ cần được bổ sung đầy đủ dinh dưỡng trong giai đoạn nền tảng cho sự phát triển toàn diện cả thể chất và trí tuệ.

Mỗi nguyên tố vi lượng đóng vai trò riêng và không thể thay thế để con hình thành và phát triển toàn vẹn thể chất và trí tuệ. Hơn hết, một chế độ dinh dưỡng cân bằng, cung cấp đầy đủ và đa dạng vitamin, khoáng chất, hợp chất rất cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của trẻ.