Bộ Nội vụ đề xuất bỏ xếp lương viên chức theo thăng hạng chức danh nghề nghiệp

Bộ Nội vụ trình dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) với nhiều điểm mới về tuyển dụng, sử dụng, quản lý và đánh giá viên chức, hướng tới cơ chế minh bạch, cạnh tranh, phát huy năng lực, sàng lọc những trường hợp không đáp ứng yêu cầu.

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, diễn ra vào tháng 10 tới.

Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) gồm 6 chương, 42 điều (giảm 20 điều so với Luật hiện hành), kế thừa và chỉnh lý các nội dung của Luật Viên chức năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2019) để phù hợp với bối cảnh mới.

Một trong những điểm đáng chú ý, Bộ Nội vụ đề xuất tiếp tục đẩy mạnh quản lý viên chức và trả lương theo vị trí việc làm gắn với kết quả, sản phẩm đầu ra.

Việc tuyển dụng, bố trí, đánh giá, sử dụng viên chức sẽ căn cứ yêu cầu vị trí việc làm và năng lực, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, hướng tới bỏ quy định xếp lương gắn với việc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp.

Dự thảo cũng mở rộng quy định về hợp đồng, tiếp nhận, nhằm tạo thuận lợi cho việc chuyển đổi giữa khu vực tư và công, trên nguyên tắc cạnh tranh, công khai, minh bạch, bình đẳng.

Đa dạng hóa phương thức tuyển dụng

Về tuyển dụng, ngoài thi tuyển và xét tuyển truyền thống, dự thảo bổ sung hình thức ký hợp đồng trực tiếp đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng phù hợp với lĩnh vực hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật (sửa đổi) quy định các phương thức tuyển dụng đối với đơn vị cung cấp dịch vụ công thiết yếu. Đối với đơn vị sự nghiệp không cung cấp dịch vụ công thiết yếu sẽ hướng tới thực hiện việc tuyển dụng theo hướng ký hợp đồng.

Ngoài ra, dự thảo Luật (sửa đổi) cũng quy định điều kiện đăng ký dự tuyển cụ thể trường hợp người có quốc tịch Việt Nam đang sinh sống tại nước ngoài hoặc có quốc tịch nước ngoài đang sinh sống tại Việt Nam thực hiện theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền; quy định ưu tiên tuyển chọn người có tài năng, người có công với nước, người dân tộc thiểu số; ứng dụng khoa học công nghệ trong quá trình tuyển dụng; tích hợp với dữ liệu quản lý đội ngũ viên chức thống nhất trong từng ngành, lĩnh vực.

Chế độ tập sự cũng được điều chỉnh. Người trúng tuyển viên chức phải thực hiện tập sự, trừ trường hợp đã có ít nhất 12 tháng kinh nghiệm chuyên môn phù hợp vị trí việc làm.

Mở rộng quyền của viên chức

Dự thảo mở rộng quyền của viên chức. Trong đó, viên chức được ký hợp đồng để thực hiện hoạt động nghề nghiệp tại các đơn vị sự nghiệp khác ngoài đơn vị sự nghiệp công lập hiện đang làm việc.

Viên chức được tham gia góp vốn, thành lập, quản lý, điều hành, làm việc tại doanh nghiệp do đơn vị sự nghiệp mà mình đang làm việc thành lập hoặc tham gia thành lập để thương mại hóa kết quả nghiên cứu, khai thác hiệu quả tài sản trí tuệ, các sáng chế và công nghệ số do tổ chức đó tạo ra.

Ngoài ra, viên chức được cử sang làm việc tại các tổ chức khoa học và công nghệ, cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp và các tổ chức khác trong thời gian nhất định.

Viên chức được góp vốn, thành lập, tham gia quản lý, điều hành hoặc tham gia phát triển công nghệ tại các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Đặc biệt, viên chức được xem xét loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm trong các trường hợp: chấp hành quyết định trái pháp luật của cấp trên nhưng đã báo cáo; đã thực hiện đúng quy định, không vụ lợi nhưng gây thiệt hại do lý do khách quan; thực hiện đề xuất đổi mới, sáng tạo được cấp có thẩm quyền cho phép và xác định có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung; do bất khả kháng.

Công tác đánh giá viên chức phải dân chủ, công khai, minh bạch, khách quan, liên tục và đa chiều. Nội dung đánh giá sẽ định lượng theo tiêu chí gắn với kết quả, sản phẩm của từng vị trí, khả năng đổi mới, thích ứng với thực tiễn.

Dự thảo cũng nhấn mạnh ứng dụng công nghệ số trong đánh giá, bảo đảm sự linh hoạt, gắn với chế độ lương, thưởng và chính sách khác.

Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập có thẩm quyền xây dựng quy chế, trực tiếp hoặc phân cấp đánh giá, đồng thời được quyết định sàng lọc viên chức không đáp ứng yêu cầu vị trí việc làm.

Bộ quản lý chuyên ngành sẽ ban hành bộ công cụ và mẫu quy chế đánh giá, làm cơ sở để các đơn vị áp dụng thống nhất.

Ngoài các quy định trên, dự thảo bổ sung quyền viên chức được đơn phương chấm dứt hợp đồng; quy định về cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức phục vụ quản lý, đáp ứng yêu cầu Chính phủ điện tử và chuyển đổi số.

Theo Bộ Nội vụ, các nội dung sửa đổi, bổ sung lần này nhằm hiện đại hóa quản lý viên chức theo hướng năng động, minh bạch, hiệu quả; đảm bảo sử dụng đúng người, đúng việc, phát huy năng lực; đồng thời sàng lọc trường hợp không đáp ứng yêu cầu, góp phần xây dựng đội ngũ viên chức chuyên nghiệp, có trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp, phục vụ tốt cho phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.