Bỏ ngạch công chức, quản lý theo vị trí việc làm như thế nào?

Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ thẩm định dự án luật Cán bộ, công chức (sửa đổi). Dự án này do Bộ Nội vụ chủ trì soạn thảo.
Tại dự thảo, Bộ Nội vụ đề xuất bãi bỏ toàn bộ các quy định về ngạch công chức. Công tác quản lý cán bộ, công chức tới đây sẽ được thực hiện theo vị trí việc làm.
Thay đổi trên được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá trong xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức chuyên nghiệp, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Vậy, việc quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm sẽ được thực hiện như thế nào?
Vị trí việc làm gồm những gì?
Trước tiên, Bộ Nội vụ đề xuất sửa khái niệm vị trí việc làm theo hướng: là chức vụ, chức danh, công việc của một cán bộ, công chức gắn với chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu của cơ quan, tổ chức, đơn vị.
So với luật hiện hành, dự thảo đã bỏ đi nội dung "gắn với cơ cấu và ngạch công chức", và "để xác định biên chế". Điều này nhằm khắc phục sự trùng lặp giữa quản lý theo vị trí việc làm và quản lý theo ngạch công chức.
Bộ Nội vụ đề xuất phân loại vị trí việc làm bao gồm: vị trí việc làm cán bộ và vị trí việc làm công chức. Trong đó, vị trí việc làm của công chức gồm: lãnh đạo, quản lý; chuyên môn, nghiệp vụ; và hỗ trợ, phục vụ. Đối với vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ, cơ quan quản lý công chức có thể ký kết hợp đồng lao động để thực hiện.
Cơ quan quản lý công chức cũng có thể ký kết hợp đồng lao động đối với những người có tài năng, chuyên gia, nhà khoa học để thực hiện một số công việc chuyên môn, nghiệp vụ.
Nội dung vị trí việc làm của cán bộ sẽ bao gồm: tên gọi vị trí việc làm; tiêu chuẩn chức vụ, chức danh; nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm. Trong khi đó, nội dung vị trí việc làm của công chức sẽ bao gồm: tên gọi vị trí việc làm; bản mô tả công việc (nội dung công việc và kết quả của công việc, khung năng lực).
Sắp bỏ quy định về ngạch công chức
Căn cứ nào xác định vị trí việc làm?
Bộ Nội vụ đề xuất 4 nhóm tiêu chí để xác định vị trí việc làm của công chức:
Thứ nhất, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của cơ quan, tổ chức, đơn vị sử dụng công chức.
Thứ hai, căn cứ vào mức độ phức tạp, tính chất, đặc điểm, quy mô hoạt động; phạm vi, đối tượng phục vụ; quy trình quản lý chuyên môn, nghiệp vụ theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Thứ ba, căn cứ vào mức độ hiện đại hóa công sở, trang thiết bị, phương tiện làm việc, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số.
Ngoài 3 tiêu chí trên, cơ quan, tổ chức ở địa phương tùy theo vị trí địa lý; tính chất, quy mô, cơ cấu dân số; tốc độ phát triển kinh tế và đô thị hóa; chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; tình hình an ninh - trật tự của địa phương để cụ thể thêm cho phù hợp.
Dự thảo luật cũng giao Chính phủ quy định chi tiết về vị trí việc làm.
Bố trí công chức ra sao?
Theo đề xuất của Bộ Nội vụ, hệ thống vị trí việc làm của công chức sẽ được xếp theo thứ bậc, căn cứ vào tiêu chuẩn chức vụ, chức danh, bản mô tả công việc và cơ cấu tổ chức của cơ quan, tổ chức, đơn vị, trong hệ thống của các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ở T.Ư, ở cấp tỉnh, ở cấp xã.
Việc thay đổi vị trí việc làm của công chức sang vị trí việc làm mới ở thứ bậc cao hơn phải thực hiện thông qua hình thức thi hoặc xét do cơ quan quản lý công chức quyết định.
Việc thay đổi vị trí việc làm của công chức sang vị trí việc làm mới tương đương hoặc ở thứ bậc thấp hơn do cơ quan quản lý công chức quyết định hoặc cơ quan sử dụng công chức quyết định theo phân cấp.
Khi công chức thay đổi vị trí việc làm thì được hưởng tiền lương và các chế độ liên quan theo vị trí việc làm mới.
Dự thảo luật cũng giao Chính phủ quy định chi tiết về việc bố trí công chức khi thay đổi vị trí việc làm.
Trước mắt vẫn áp dụng ngạch lương hiện hành
Bộ Nội vụ cho biết, thực hiện quy định tại luật Cán bộ, công chức hiện hành, 100% các bộ, ngành, địa phương đã xây dựng và phê duyệt đề án vị trí việc làm, tuy nhiên còn gắn với cơ cấu ngạch công chức và bảng lương hiện hành.
Vì vậy, trong thời gian chưa thiết kế bảng lương mới theo vị trí việc làm, việc thực hiện từng bước chuyển đổi sang cơ chế quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm vẫn áp dụng các ngạch lương hiện hành, nên không tạo ra sự xáo trộn lớn.
Căn cứ luật sửa đổi, các bộ, ngành, địa phương sẽ hoàn thiện lại đề án vị trí việc làm cho phù hợp để chuyển dần sang cơ chế quản lý mới theo lộ trình.