Bỏ kiểm định đầu vào công chức cấp quốc gia, không yêu cầu thi nâng ngạch

Công chức cấp quốc gia sẽ không còn phải kiểm định đầu vào hay thi nâng ngạch. Thay vào đó, tuyển dụng và sử dụng công chức sẽ dựa trên vị trí việc làm, kết quả thực hiện nhiệm vụ và đẩy mạnh phân cấp quản lý.

Từ ngày 1/7, Luật Cán bộ, công chức năm 2025 chính thức có hiệu lực, cùng với 4 nghị định hướng dẫn thi hành được Chính phủ ban hành đồng bộ. Đây là việc quan trọng trong thể chế hóa chủ trương của Đảng về đổi mới công tác cán bộ, từng bước xây dựng nền công vụ năng động, hiệu quả, vì Nhân dân phục vụ.

Luật Cán bộ, công chức năm 2025 được Quốc hội thông qua ngày 24/6, thay thế luật hiện hành. Luật mới bám sát tinh thần các Nghị quyết của Bộ Chính trị như: 57, 59, 66 và 68, tạo hành lang pháp lý đồng bộ trong quản lý công chức, hướng đến xây dựng đội ngũ công chức chuyên nghiệp, hiệu quả, phục vụ tốt yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và người dân.

Căn cứ các điều khoản được Luật giao, Chính phủ đã giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan soạn thảo 4 nghị định hướng dẫn, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, cùng với Luật.

Nghị định 170 nêu về nội dung về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức. Với 6 chương, 73 điều, nghị định này cụ thể hóa các nội dung đổi mới trong quản lý công chức theo hướng lấy vị trí việc làm làm trung tâm. Công chức được tuyển dụng, quy hoạch, bổ nhiệm và sử dụng căn cứ vào yêu cầu công việc và kết quả thực hiện nhiệm vụ. Đặc biệt, nghị định quy định rõ ràng về tiêu chuẩn, quy trình thi tuyển, xét tuyển, tiếp nhận công chức, kể cả với nguồn nhân lực chất lượng cao, lãnh đạo, quản lý.

Đáng chú ý, nghị định bỏ quy định kiểm định chất lượng đầu vào công chức cấp quốc gia, không yêu cầu thi nâng ngạch, qua đó giảm thủ tục hành chính và đẩy mạnh phân cấp trong tuyển dụng, sử dụng công chức. Ngoài ra, cũng quy định rõ nguyên tắc bố trí công chức gắn với trách nhiệm của người đứng đầu, cùng các trường hợp chuyển ngạch theo vị trí việc làm.

Nghị định 171 quy định về đào tạo, bồi dưỡng công chức gồm 7 chương, 42 điều. Nghị định này quy định việc đào tạo công chức phải gắn với vị trí việc làm, đề cao trách nhiệm tự học, lựa chọn chương trình phù hợp. Công chức lãnh đạo, quản lý sau bổ nhiệm phải tham gia bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước.

Nghị định cũng nhấn mạnh đẩy mạnh phân cấp trong đào tạo, bồi dưỡng; tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số; bỏ quy định bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch công chức.

Nghị định 172 quy định về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức. Với 5 chương, 30 điều, nghị định này lược bỏ hình thức kỷ luật giáng chức với công chức lãnh đạo và hạ bậc lương đối với công chức không giữ chức vụ quản lý. Đồng thời, bảo đảm thống nhất giữa kỷ luật hành chính và kỷ luật Đảng, sử dụng hiệu quả kết quả đánh giá công chức.

Nghị định cũng bổ sung các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng, miễn hoặc loại trừ kỷ luật, thể chế hóa quy định số 69, sửa đổi tại quy định số 264 và quy định số 296 của Trung ương.

Nghị định 173 quy định về hợp đồng thực hiện nhiệm vụ công chức. Đây là cơ chế mới quan trọng nhằm thu hút nhân tài ngoài hệ thống hành chính nhà nước. Gồm 3 chương, 16 điều, nghị định quy định việc ký hợp đồng thực hiện một số nhiệm vụ công chức, đặc biệt là vị trí lãnh đạo, quản lý mang tính chiến lược, cấp bách. Có thể ký hợp đồng với chuyên gia đầu ngành, nhà quản lý, luật sư, doanh nhân tiêu biểu…

Ngân sách nhà nước bố trí kinh phí cho hoạt động này tối đa bằng 10% tổng quỹ tiền lương và tiền thưởng, ngoài quỹ lương và kinh phí khoán chi hành chính theo biên chế.

 Việc đồng thời ban hành Luật Cán bộ, công chức 2025 và 4 nghị định hướng dẫn không chỉ tạo ra hành lang pháp lý hoàn chỉnh, mà còn là minh chứng cho quyết tâm đổi mới mạnh mẽ trong xây dựng nền công vụ Việt Nam. Tư duy “tổ chức phục vụ” thay vì “quản lý hành chính” truyền thống đang dần được thể chế hóa.