Bộ GD-ĐT: Đa số học sinh đoạt giải Olympic đi du học rồi ở lại nước ngoài

Từ năm 2016 đến 2024, Việt Nam có 220 học sinh đoạt huy chương Olympic khu vực và quốc tế, trong đó có đến 146 học sinh (chiếm 66%) học sinh đoạt giải đi du học và đa số ở lại nước ngoài làm việc.

Chia sẻ tại hội nghị về bồi dưỡng các đội tuyển thi Olympic giai đoạn 2016-2025, ông Huỳnh Văn Chương - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo - cho biết thời gian qua công tác tập huấn, bồi dưỡng học sinh giỏi tham dự Olympic quốc tế và khu vực đạt nhiều kết quả tốt, được nhiều địa phương quan tâm đầu tư.

Từ năm 2016 đến 2024, Việt Nam 220 học sinh đoạt huy chương Olympic khu vực và quốc tế. Trong đó có đến 146 học sinh (chiếm 66%) tổng số học sinh đoạt giải đi du học tại các nước Mỹ, Singapore, Pháp, Trung Quốc, Úc, Anh...

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, đa số các em đi học nước ngoài thường ở lại để làm việc do chế độ đãi ngộ, mức lương cao, cũng như mong muốn được nâng cao bản thân ở những nước có nền khoa học tiên tiến.

Theo ông Chương, đây cũng là việc khiến Bộ Giáo dục và Đào tạo "trăn trở". Bởi sau các kỳ thi, các em bước tiếp vào giai đoạn 2 là đào tạo chuyên sâu, đào tạo trình độ cao, hiện còn đang bỏ ngỏ nhiều.

"Không chỉ dừng ở mức độ huy chương, bằng khen và những đợt tôn vinh. Các em còn một lộ trình dài 40 năm cống hiến. Vậy làm thế nào để các em quay lại phát triển đất nước?", ông Chương nói.

Ông Chương nhìn nhận việc học sinh đoạt giải Olympic đi du học và ở lại nước ngoài, thứ nhất, do Việt Nam chưa có cơ chế đào tạo thu hút, bồi dưỡng đặc thù dành cho các đối tượng tài năng này.

Nguyên nhân thứ hai, do chưa có cơ chế tuyển dụng, đãi ngộ xứng đáng, môi trường làm việc phù hợp cho các đối tượng này sau khi hoàn thành chương trình đại học, thạc sĩ, tiến sĩ, dẫn đến nhiều em học sinh muốn quay lại cống hiến cho đất nước nhưng còn ngại ngần.

Thứ ba, chưa xây dựng được mạng lưới liên hệ với các em học sinh sau khi đạt thành tích để huy động phục vụ cho quá trình đổi mới và phát triển của đất nước.

Hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng đề án về lựa chọn, bồi dưỡng, đào tạo, sử dụng, đãi ngộ đối với đội ngũ nhân tài, mũi nhọn, năng khiếu (trong đó có học sinh giỏi và đoạt giải Olympic), đã đưa vào kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị.

Bên cạnh đó thí điểm học vượt cấp, vượt lớp cùng cơ chế đào tạo song bằng (cho phép nhân tài vừa học đại học trong nước, vừa học trực tuyến kết hợp trực tiếp ngắn hạn để nhận thêm bằng quốc tế từ các cơ sở giáo dục uy tín).