Biến thể Covid-19 ở Thái Lan có nguy hiểm?

Biến thể XEC có tốc độ lây lan nhanh hơn nhiều so với các biến thể phụ Omicron khác, 84-110%. Ảnh: Medpagetoday.

Theo Trung tâm thông tin Covid-19 của Chính phủ Thái Lan, quốc gia này đang chứng kiến ​​sự gia tăng đáng kể các ca nhiễm Covid-19 từ đầu năm đến nay, với tổng cộng 71.067 ca nhiễm được báo cáo từ ngày 1/1 đến ngày 14/5.

Một yếu tố chính góp phần vào sự gia tăng hiện nay là sự xuất hiện của biến thể XEC - biến thể tái tổ hợp trong dòng Omicron.

Biến thể lây lan nhanh hơn 84-110%

Theo The Nation, biến thể XEC là chủng tái tổ hợp mới của Omicron, lần đầu được phát hiện tại Đức vào tháng 6/2024. Đây là kết quả lai tạo của hai biến thể phụ: KS.1.1 (FLiRT) và KP.3.3 (FLuQE).

XEC mang nhiều đột biến giúp virus lây truyền nhanh hơn. Dữ liệu từ Mỹ, Vương Quốc Anh và Trung Quốc cho thấy XEC lây lan nhanh hơn 84-110% so với các biến thể phụ Omicron khác, chiếm 10-20% các ca nhiễm mới ở một số khu vực.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), các triệu chứng nhiễm biến thể XEC cũng không có sự khác biệt so với trước đó, bao gồm:

Các triệu chứng ban đầu có thể nhẹ ở một số người nhưng cũng chuyển nặng hơn khi bệnh tiến triển. Trong đó, tình trạng khó thở dường như xuất hiện thường xuyên hơn ở người lớn tuổi hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu hay người không tiêm vaccine cập nhật.

Bộ Y tế Thái Lan khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng ngừa Covid-19 trong bối cảnh số ca bệnh tăng từ đầu năm nay. Ảnh: Thenation.

XEC phổ biến như thế nào?

Bằng chứng cho đến nay cho thấy XEC không phải là biến thể khác biệt hoàn toàn hoặc nguy hiểm hơn các biến thể Omicron khác của Covid-19.

Không giống một số biến thể mới trong quá khứ, chẳng hạn JN.1, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vẫn chưa phân loại XEC là "biến thể đáng quan tâm" mà chỉ là "biến thể đang được theo dõi" do tỷ lệ lưu hành ngày càng tăng trên toàn cầu.

Tại Mỹ, vào đầu tháng 12, XEC là nguyên nhân chính cho khoảng 45% các ca nhiễm Covid-19, trở thành chủng phổ biến nhất ở quốc gia này, theo ước tính của CDC Mỹ tại thời điểm đó. Theo sau nó là chủng KP3.1.1, chiếm 24% các ca nhiễm.

Tại Thái Lan, ngày 9/5, Bộ trưởng Y tế Công cộng Somsak Thepsutin đã lên tiếng trấn an dư luận, khẳng định người dân không nên hoảng loạn. Theo ông Somsak, dù số ca nhiễm có xu hướng tăng, phần lớn các trường hợp chỉ có triệu chứng nhẹ. Bệnh hiện đã được phân loại là bệnh đặc hữu tại Thái Lan.

Tuy nhiên, Bộ Y tế Thái Lan cũng khuyến cáo người dân tiêm vaccine và mũi tăng cường, đeo khẩu trang tại nơi công cộng, rửa tay thường xuyên, giữ khoảng cách an toàn và cách ly nếu xuất hiện triệu chứng nghi nhiễm.

Tại Trung Quốc, giới chức y tế cũng trấn an công chúng rằng Covid-19 vẫn đang được kiểm soát dù có sự gia tăng nhẹ về tỷ lệ ca dương tính trong số các ca bệnh có triệu chứng giống cúm được báo cáo tại các phòng khám ngoại trú.

Malaysia và Singapore cũng ghi nhận số ca mắc Covid-19 tăng nhẹ với sự hiện diện của các dòng phụ tương tự. Tuy nhiên, giới chức y tế các nước này cũng chưa thấy có dấu hiệu cho thấy các biến thể đang lưu hành trong nước có khả năng lây lan cao hơn so với các biến thể trước đó.

Tại Việt Nam, Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay ghi nhận rải rác 148 trường hợp mắc tại 27 tỉnh, thành phố, không có ca không qua khỏi. Trong đó, TP.HCM nhiều nhất với 34 ca mắc. Việt Nam không ghi nhận các ổ dịch tập trung, tuy nhiên có sự gia tăng nhẹ trong 3 tuần gần đây, trung bình với 20 ca mắc/tuần.

Theo WHO, vaccine Covid-19 hiện tại vẫn cung cấp khả năng bảo vệ chống lại bệnh nặng do biến thể XEC gây ra. Phân tích của WHO chỉ ra rằng kháng huyết thanh đối với KP.3.1.1 và XEC tạo ra các giá trị kháng thể trung hòa phản ứng chéo với nhau và với các biến thể mới khác. Điều này cho thấy các vaccine hiện có vẫn có hiệu quả trong việc giảm thiểu các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến XEC.