Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang: Luật phải tạo động lực, người ta đọc xong hào hứng muốn làm

Ông Trần Lưu Quang chia sẻ: “Tôi nói luật tạo thành động lực có thể hơi lạ, nhưng luật tạo động lực ở chỗ để người ta đọc luật xong hào hứng muốn làm”.

Chiều 4-11, sau khi nghe phát biểu gợi mở, định hướng của Tổng Bí thư Tô Lâm tại hội trường, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về dự thảo văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Thể chế phải rõ ràng hơn, chi tiết hơn, minh bạch hơn, đồng bộ hơn

Phát biểu cuối phiên thảo luận tại tổ TP.HCM, ông Trần Lưu Quang - Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP.HCM - cho biết văn kiện đại hội có nguyên tắc về thể hiện. Phiên bản đầu tiên có hơn 100 trang, giờ còn hơn 40 trang, có những điều không thể nói hết trong này.

Tiểu ban Văn kiện sẽ tiếp thu ở mức cao nhất ý kiến của các đại biểu nhưng trong một nguyên tắc nhất định, có những thứ không thể thêm vào được vì phá vỡ bố cục này, sẽ dài.

Ông Quang cho hay ông hiểu Tổng Bí thư hôm nay (phát biểu trước hội trường Quốc hội - NV) muốn các đại biểu góp ý sáu điều, nhưng ông thích nhất hai ý.

Thứ nhất, tại sao luật thì đúng mà làm khó vậy? Đúng là luật thì không sai rồi, cái gì sai chúng ta sửa liền nhưng thực thi sao rối dữ vậy? Và luật rõ ràng như vậy sao không ai dám làm, vẫn sợ sai? Lẽ ra muốn biết sai hay không đối chiếu với luật là biết, nhưng vẫn thấy sợ.

Một ý nữa cực kỳ hay, chưa nghe bao giờ, là phân cấp, phân quyền kèm theo phân bổ nguồn lực... Nhưng không được đẩy rủi ro xuống cho anh em dưới cơ sở trong khi họ không thể kiểm soát được việc đó.

"Tôi nghĩ đây là một ý cực kỳ đắt giá. Các đồng chí đi xuống phường chỉ đạo, anh em lúng túng lắm, vì thực ra có khi chúng ta phân quyền xuống dưới rồi chuyển luôn rủi ro mà anh em không biết làm sao kiểm soát được rủi ro đó" - ông Quang nói và cho rằng trong văn kiện, trong luật, thể chế tới đây chúng ta làm phải thể hiện rõ ý này.

Tổng hợp ý kiến các đại biểu, ông Quang nhìn nhận: "Tới đây thể chế của chúng ta phải rõ ràng hơn, chi tiết hơn, minh bạch hơn, đồng bộ hơn. Đồng bộ giữa các luật với nhau, đồng bộ giữa luật - nghị định - thông tư, cái này không phải là không có trục trặc".

Theo ông Quang: "Phải linh hoạt, cởi mở hơn để tạo động lực. Tôi nói luật tạo thành động lực có thể hơi lạ, nhưng luật tạo động lực ở chỗ để người ta đọc luật xong hào hứng muốn làm".

Quan tâm 'chất lượng của thể chế phát triển'

Phát biểu thảo luận tại tổ TP.HCM, đại biểu Trần Anh Tuấn (TP.HCM) cho hay dự thảo báo cáo văn kiện lần này thể hiện tầm tư duy chiến lược rất toàn diện, thể hiện rõ khát vọng vươn lên trong kỷ nguyên mới.

Sáu trọng tâm và ba đột phá của đại hội, cùng các chỉ tiêu phát triển giai đoạn 2026 - 2030, cho thấy tầm nhìn sâu sắc về mô hình tăng trưởng mới tập trung vào các ngành có hàm lượng khoa học, công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn như công nghiệp chế biến, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và bán dẫn.

Các định hướng phát triển này cũng gắn kết hài hòa giữa kinh tế - môi trường - văn hóa, hình thành ba trụ cột tăng trưởng bền vững.

Ông Tuấn chia sẻ: "Tôi đặc biệt muốn nhấn mạnh về đột phá thể chế, một trong ba đột phá chiến lược. Theo tôi, cần làm rõ hơn nội hàm về chất lượng của thể chế phát triển".

Theo ông Tuấn, không chỉ có thể chế tốt, mà phải thể chế có hiệu lực, hiệu quả cao, đủ năng lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong mô hình kinh tế mới.

Hiện nay, dù hệ thống thể chế đang được hoàn thiện, nhưng vẫn còn những hạn chế, chưa có văn bản nào thật sự toàn diện. Vì vậy, yêu cầu "nâng cao chất lượng thể chế phát triển" cần được đặt ở vị trí trung tâm.

Đại biểu cho rằng khi xây dựng và áp dụng chính sách, đặc biệt là các quy định liên quan đến doanh nghiệp, chúng ta nên hiểu rằng mục tiêu cuối cùng không phải chỉ để "hỗ trợ doanh nghiệp", mà là phục vụ người dân, tạo môi trường thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh và đổi mới sáng tạo.

"Ở góc độ quản lý nhà nước, thanh tra, kiểm tra, cần có cách hiểu linh hoạt, cởi mở, hướng đến tháo gỡ khó khăn vướng mắc, phục vụ tối đa lợi ích của người dân, tạo điều kiện tốt hơn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, của nhà đầu tư... Nếu chúng ta hiểu và vận dụng đúng tinh thần đó, sẽ khơi thông được nguồn lực to lớn cho phát triển", ông Tuấn nhấn mạnh.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cho biết trong phần phương hướng về công tác cán bộ, văn kiện đã đề cập đến nội dung coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ nữ.

Vấn đề này, ông Hùng kiến nghị trực tiếp với Trung ương, đề nghị cần quan tâm hơn đến đội ngũ cán bộ nữ làm công tác lãnh đạo, đặc biệt là ở cấp tỉnh.

"Sáng nay tôi đọc báo thấy tin đồng chí Minh Hoài được điều về Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Như vậy, hiện nay trong cả nước có 34 tỉnh, thành phố không có nữ bí thư tỉnh ủy, tất cả đều là nam. Do đó, tôi đề nghị Trung ương quan tâm hơn nữa đến đội ngũ cán bộ nữ", ông Hùng nêu.

Cụ thể đại biểu đề nghị Trung ương cần quan tâm, chăm lo, đào tạo, bồi dưỡng và quy hoạch đội ngũ cán bộ nữ từ Trung ương đến cơ sở, để bảo đảm đúng tỉ lệ quy định trong Chỉ thị 45, tức là 15% trở lên.