Bí mật mã bản quyền khét tiếng của Windows XP

Dave W. Plummer - kỹ sư huyền thoại đứng sau Task Manager, thư mục ZIP và Windows Product Activation (WPA) - vừa hé lộ câu chuyện đáng nhớ về Windows XP.

Câu chuyện của Plummer tập trung vào chuỗi mã FCKGW-RHQQ2-YXRKT-8TG6W-2B7Q8, một trong những "mã bản quyền" nổi tiếng nhất trong lịch sử Windows. Đối với nhiều người dùng lâu năm, chuỗi ký tự này gợi nhớ thời kỳ đầu của Windows XP - hệ điều hành ra mắt năm 2001. Ít ai biết rằng đây từng là khóa cấp phép số lượng lớn (VLK) hợp lệ đầu tiên của Windows XP, nhưng lại bị rò rỉ ra ngoài trước cả khi sản phẩm chính thức phát hành.

Trên nền tảng X, Plummer xác nhận: "Đây là một vụ rò rỉ thảm khốc, chứ không phải hack". Ông từng là người trực tiếp phát triển cơ chế WPA, hệ thống bảo mật được thiết kế để ngăn chặn nạn sao chép phần mềm lậu bằng cách tạo ID phần cứng và xác thực với máy chủ của Microsoft.

Mặc dù vậy, khóa "FCKGW" lại nằm trong danh sách trắng, tức là được hệ thống tin tưởng hoàn toàn. Điều đó có nghĩa, khi người dùng nhập mã này trong quá trình cài đặt, Windows XP bỏ qua luôn bước kích hoạt, coi đây là bản quyền hợp lệ của doanh nghiệp.

Vấn đề là khóa này cùng bộ cài đặc biệt dành cho khách hàng doanh nghiệp đã bị nhóm chuyên bẻ khóa "devils0wn" phát tán chỉ vài tuần trước khi Windows XP chính thức ra mắt. "Một khi khóa hợp lệ bị rò rỉ, mọi người chỉ cần có bộ cài đi kèm là có thể kích hoạt vô hạn", Plummer kể lại.

Microsoft mất ngủ vì chuỗi mã kích hoạt Windows XP

Sự cố này khiến Microsoft phải thay đổi hoàn toàn cách quản lý bản quyền trong các phiên bản Windows sau đó. Từ Windows XP SP2 trở lên, khóa FCKGW đã bị đưa vào danh sách đen, có nghĩa là không thể kích hoạt được nữa.

Không chỉ có vậy, việc tải trộm một bản Windows XP "đã kích hoạt sẵn" cũng không hề dễ dàng. Vào năm 2001, khi internet băng thông rộng còn hiếm, người dùng modem 56K phải mất hơn 24 giờ để tải xong tập tin ISO 455 MB. Những ai có đường truyền mạnh hơn, chẳng hạn ADSL 512K, cũng mất ít nhất 2 giờ để hoàn tất việc tải về.

Hai thập niên đã trôi qua nhưng vụ rò rỉ khóa "FCKGW" vẫn là một trong những sự cố bảo mật đáng nhớ nhất trong lịch sử Microsoft và là câu chuyện gắn liền với kỷ nguyên vàng của Windows XP.