Bệnh viện E và Bệnh viện Bạch Mai: Nhiều băn khoăn nếu hai bệnh viện lớn về ‘chung nhà’?

Bộ Y tế vừa có đề xuất phương án sáp nhập Bệnh viện E vào Bệnh viện Bạch Mai, đưa Bệnh viện E trở thành cơ sở trực thuộc Bệnh viện Bạch Mai, nhằm hướng tới xây dựng chuỗi bệnh viện đầu ngành.

Đề xuất này nằm trong lộ trình tinh gọn, sắp xếp lại đơn vị sự nghiệp y tế công lập theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết 18, đồng thời hướng tới xây dựng chuỗi bệnh viện đầu ngành, phát huy tối đa nguồn lực sẵn có.

Sáp nhập hai bệnh viện lớn?

Bệnh viện E được thành lập từ năm 1976, hiện có quy mô hơn 1.000 giường bệnh, 62 khoa, phòng chức năng và Trung tâm Tim mạch. Với khuôn viên rộng hơn 41.000m², bệnh viện được đánh giá cao về môi trường khám chữa bệnh xanh - sạch - đẹp.

Trong nhiều năm qua, Bệnh viện E đã triển khai thành công hàng loạt kỹ thuật chuyên sâu như phẫu thuật tim hở, can thiệp tim mạch qua da, phẫu thuật sọ não - cột sống, nội soi tiêu hóa, tán sỏi laser, lọc máu nhân tạo… và là cơ sở thực hành của nhiều trường y dược. Đây cũng là cơ sở y tế đầu ngành về phẫu thuật và can thiệp tim mạch.

Còn Bệnh viện Bạch Mai là bệnh viện đa khoa hoàn chỉnh hạng đặc biệt đầu tiên của Việt Nam, giữ vai trò tuyến cao nhất trong hệ thống khám chữa bệnh. Với 56 đơn vị chuyên môn, quy mô 3.200 giường và hơn 4.000 cán bộ nhân viên y tế, đây là nơi tiếp nhận và điều trị nhiều ca bệnh phức tạp từ khắp cả nước.

Bên cạnh đó, dự án cơ sở 2 của Bạch Mai với 1.000 giường nội trú, đáp ứng khoảng 5.000 lượt khám mỗi ngày, hướng tới mô hình bệnh viện đa khoa hiện đại tại Ninh Bình cũng đang gấp rút được hoàn thiện, đưa vào vận hành trong năm nay.

Đây đều là hai bệnh viện có quy mô lớn, là bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế. Theo đánh giá của các chuyên gia, việc sáp nhập có thể tạo nên một hệ thống bệnh viện quy mô lớn, có tính chuyên sâu cao, góp phần hình thành "chuỗi bệnh viện đầu ngành" như mục tiêu mà Bộ Y tế đề ra.

Tuy vậy, quá trình sáp nhập cũng đặt ra nhiều băn khoăn, đó là sự khác biệt về cơ cấu tổ chức, văn hóa vận hành, mô hình quản trị và định hướng phát triển giữa hai bệnh viện.

Đặc biệt, về phía người bệnh, nếu quá trình tổ chức lại chưa hợp lý, quy trình khám chữa bệnh có thể bị xáo trộn, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của bệnh nhân.

Vì vậy, khi đề án sáp nhập Bệnh viện E vào Bệnh viện Bạch Mai được Bộ Y tế đưa ra đã gây xôn xao giới y khoa.

Không nên chỉ giảm "cơ học"

Bộ Y tế hiện quản lý trực tiếp 90 đơn vị (bao gồm 4 bệnh viện sẽ thực hiện bàn giao trong năm 2025), trong đó: cơ quan phục vụ công tác quản lý nhà nước có 3 viện; khối khám chữa bệnh 35 bệnh viện; khối dự phòng: 11 đơn vị; khối đào tạo: 12 đơn vị (trong đó có 1 trường cao đẳng)…

Bộ Y tế đề xuất phương án thực hiện sắp xếp, tổ chức lại, trong đó, 13 đơn vị dự kiến chuyển về địa phương và tổ chức lại 11 đơn vị.

Theo bác sĩ Quan Thế Dân, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đa khoa Trí Đức Thành - Thanh Hóa, để giải quyết số lượng các đơn vị trực thuộc trung ương quá lớn, Bộ Y tế đang dự định chuyển một số đơn vị về địa phương, một số khác thì sáp nhập lại. Trong đó, dự kiến sáp nhập E vào Bạch Mai và giữ lại một số cơ sở lớn.

Ông nhận định việc sáp nhập này trước mắt làm giảm cơ học số lượng các đơn vị trực thuộc trung ương, nhưng về lâu dài không chắc đã khiến các đơn vị hoạt động tốt lên, thậm chí còn khó khăn hơn, làm giảm cơ hội tiếp cận của người bệnh, nếu cơ chế chủ quản không thay đổi.

"Đưa bệnh viện trung ương về địa phương có thể dẫn tới sự vênh nhau ít nhiều về trình độ chuyên môn giữa các bệnh viện, dẫn đến bất cập trong cách quản lý. Bản thân đơn vị bị đưa về cũng mất đi lợi thế vô hình - "tuyến trên, tuyến trung ương". Còn các cơ sở thuộc diện sáp nhập có thể mất đi sự năng động vốn có", bác sĩ Dân nhận định.

Một chuyên gia trong lĩnh vực y tế cũng cho rằng việc sáp nhập Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện E nghe thì có vẻ cải tổ, nhưng thực tế lại giống như… "rót thêm nước lọc vào ly rượu vốn đã nhạt".

Theo vị này, hai bệnh viện cách xa nhau, mỗi nơi một đặc thù, mà cơ chế quản lý vẫn không có sự thay đổi, ngân sách phải xin, thiết bị phải chờ duyệt, nhân sự thì không được tự quyết.

"Gộp lại mà không cải cách thì chẳng khác gì chồng thêm tầng thủ tục, khiến vận hành càng rối rắm", vị này nhận định.

Một số chuyên gia khác lo ngại việc hai bệnh viện lớn về "chung nhà", cộng thêm Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 sắp đưa vào vận hành sẽ trở thành mô hình "siêu bệnh viện". Và khi đó, việc vận hành còn khó khăn hơn, từ quản lý nhân lực, đấu thầu, mua sắm… đầu mối công việc tăng lên sẽ trở thành thách thức không nhỏ.