Bệnh truyền nhiễm tăng nguy cơ biến cố tim mạch

Bệnh tim mạch hiện là gánh nặng bệnh tật và nguyên nhân tử vong hàng đầu trên toàn cầu. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), năm 2022, bệnh tim mạch gây ra khoảng 19,8 triệu trường hợp tử vong, chiếm khoảng 32% tổng số tử vong do mọi nguyên nhân.

Các bệnh lý nhiễm trùng cũng nằm trong nhóm 10 nguyên nhân gây tử vong thường gặp nhất, đặc biệt là tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp dưới. Bệnh truyền nhiễm (bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, vi rút) làm tăng nguy cơ xuất hiện các biến cố nguy hiểm trên bệnh nhân mắc các bệnh lý tim mạch, đặc biệt với người cao tuổi, người có nhiều bệnh đồng mắc.

Tại VN, điều kiện khí hậu là yếu tố khách quan dẫn tới tỷ lệ mắc bệnh truyền nhiễm cao. Già hóa dân số và lối sống thay đổi cũng khiến gánh nặng bệnh lý tim mạch gia tăng.

Thông tin trên được GS-TS Phạm Mạnh Hùng, Phó chủ tịch Hội Tim mạch học VN, cho biết sáng 19.10 tại hội thảo chuyên đề về những thách thức trong quản lý các bệnh nhiễm trùng trên bệnh nhân tim mạch và các giải pháp dự phòng chủ động bằng vắc xin, trong khuôn khổ hội nghị khoa học Tim mạch toàn quốc 2025, do Hội Tim mạch học VN tổ chức tại Hà Nội.

Theo GS-TS Phạm Mạnh Hùng, với bệnh nhân tim mạch, nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm và biến chứng nguy hiểm cao hơn những người không mắc bệnh. Cụ thể, so với người bình thường, bệnh nhân suy tim có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm cao hơn, tiên lượng xấu hơn khi nhập viện do viêm phổi; tăng nguy cơ nhập viện do cúm. Bệnh nền (tim mạch) cũng khiến cơ thể trở nên nhạy cảm hơn, dễ mắc các bệnh như cúm, phế cầu, Covid-19… Đồng thời, các bệnh truyền nhiễm làm tăng nguy cơ gây biến chứng, làm tăng các biến cố tim mạch. Do vậy, phòng ngừa tốt các bệnh truyền nhiễm giúp giảm các nguy cơ này. Trong đó, tiêm chủng là biện pháp phòng ngừa bệnh truyền nhiễm hiệu quả cho người bệnh tim mạch.

GS Hùng cho biết thêm, Hội Tim mạch học VN đã biên soạn, đồng thuận về tiêm chủng với người bệnh tim mạch, đề cập vai trò và hướng dẫn tiêm vắc xin dự phòng trên bệnh lý tim mạch với một số tác nhân vi rút, vi khuẩn chính: cúm, phế cầu, SARS-CoV-2, vi rút hợp bào hô hấp (RSV)...

Hiện tiêm chủng vắc xin ở người bệnh tim mạch chưa được chú trọng. Một nghiên cứu trên 4.132 người trong độ tuổi trên 65 tại TP.Cần Thơ năm 2022 - 2023 cho thấy tỷ lệ tiêm chủng cúm chỉ 7,9%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 75% như WHO khuyến nghị.

Mỗi năm, VN có khoảng 200.000 người tử vong do bệnh tim mạch, chiếm 33% các ca tử vong. Do vậy, dự phòng tử vong và biến chứng do các bệnh lý tim mạch cần được chú trọng, bao gồm việc tiêm phòng vắc xin giúp phòng ngừa bệnh nhiễm trùng và giảm biến chứng liên quan đến nhiễm trùng.

Trong khuôn khổ hội nghị khoa học Tim mạch toàn quốc 2025, các phiên chuyên đề, thảo luận về những thách thức trong quản lý bệnh truyền nhiễm trên người bệnh tim mạch và các giải pháp phòng ngừa cũng được tổ chức.