Bệnh tay chân miệng tăng nhanh, Việt Nam kỳ vọng 'vũ khí' mới từ vắc xin EV71

Trước đà gia tăng ca bệnh tay chân miệng tại TP.HCM và cả nước, vắc xin EV71 - đang trong giai đoạn thử nghiệm cuối, được kỳ vọng sẽ là bước ngoặt trong phòng ngừa bệnh nguy hiểm này.

Sáng 22.5, Viện Pasteur TP.HCM tổ chức hội thảo khoa học nhằm thúc đẩy phát triển và ứng dụng vắc xin EV71 - loại vắc xin đầu tiên được kỳ vọng phòng ngừa tay chân miệng do vi rút EV71 (Entero vi rút 71), một chủng đặc biệt nguy hiểm gây tử vong ở trẻ nhỏ.

Bệnh tay chân miệng đang gia tăng

Việt Nam đã ghi nhận hơn 15.000 ca tay chân miệng chỉ trong 4 tháng đầu năm 2025, với 93% là trẻ từ 1 - 5 tuổi.

Riêng tại TP.HCM, tuần 20 (từ 12 - 18.5), đã ghi nhận 916 ca mới, tăng hơn 40% so với trung bình 4 tuần trước. Từ đầu năm 2025 đến nay, TP.HCM đã có 6.711 ca tay chân miệng.

"Có năm số ca lên tới hàng trăm nghìn, riêng khu vực phía Nam chiếm 60 - 80% tổng số mắc. Tay chân miệng đang là gánh nặng y tế cộng đồng", PGS-TS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM chia sẻ.

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm nhóm B, có khả năng tử vong nhanh nếu không phát hiện và xử lý kịp. Bệnh lưu hành quanh năm, đặc biệt tăng cao vào tháng 4 - 6 và 9 - 10. Các tỉnh Tiền Giang, An Giang, Đồng Tháp ghi nhận tỷ lệ mắc trên 100.000 dân cao nhất khu vực phía nam năm 2024.

Ngoài ra, nhiều địa phương phía bắc cũng bắt đầu ghi nhận sự gia tăng trở lại - điều chưa từng phổ biến trước đây.

Hiện nay, các biện pháp phòng bệnh chủ yếu vẫn mang tính không đặc hiệu, như "4 sạch": ăn sạch, uống sạch, ở sạch và chơi sạch. Trong khi đó, vắc xin vẫn là giải pháp chiến lược còn bỏ ngỏ.

Vắc xin EV71: Hy vọng từ thử nghiệm lâm sàng

Tại hội thảo, đại diện Công ty Enimmune (Đài Loan, Trung Quốc) cho biết, loại vắc xin này đã được phát triển và đưa vào thử nghiệm lâm sàng ở nhiều nước châu Á.

"Chúng tôi đã thử nghiệm lâm sàng vắc xin EV71 tại Đài Loan và TP.HCM. Kết quả cho thấy vắc xin an toàn, hiệu quả cao trong phòng ngừa tay chân miệng do chủng vi rút EV71 gây ra", đại diện công ty nói.

Vắc xin này đã được cấp phép lưu hành tại Đài Loan từ năm 2023. Riêng tại Việt Nam, đây là lần thứ 2 Viện Pasteur TP.HCM phối hợp Công ty Enimmune thử nghiệm lâm sàng.

Thạc sĩ, bác sĩ Lương Chấn Quang, Trưởng khoa Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật, Viện Pasteur TP.HCM cũng cho biết, nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng với vắc xin EV71 đã được tiến hành tại Việt Nam và Đài Loan trong 3 năm và kết thúc vào tháng 11.2024.

Đây là thử nghiệm ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng và chỉ ngừa được bệnh tay chân miệng do vi rút EV71 gây ra, không phòng ngừa được các chủng vi rút khác.

"Vắc xin EV71 là bước tiến lớn trong phòng bệnh tay chân miệng. Kết quả ban đầu cho thấy loại vắc xin này đáp ứng tính an toàn và hiệu quả cao, kỳ vọng sẽ giúp giảm số ca mắc bệnh và tử vong do bệnh gây ra", bác sĩ Quang nhấn mạnh.