Bất ngờ phát hiện vi nhựa trong chai thủy tinh gấp 50 lần chai nhựa

Một nghiên cứu mới vừa được công bố khiến nhiều người tiêu dùng bất ngờ: đồ uống đóng chai thủy tinh có thể chứa lượng vi nhựa cao gấp 5 đến 50 lần so với chai nhựa hoặc lon kim loại.

Nghiên cứu do Cơ quan An toàn thực phẩm quốc gia Pháp (ANSES) thực hiện đã kiểm tra lượng vi nhựa trong nhiều loại đồ uống phổ biến như nước lọc, nước có gas, bia, nước chanh và rượu vang, được bán trong các loại bao bì khác nhau: chai thủy tinh, chai nhựa và lon kim loại.

Kết quả gây sốc: trung bình có khoảng 100 hạt vi nhựa trên mỗi lít đồ uống đựng trong chai thủy tinh, trong khi cùng loại đồ uống đựng trong chai nhựa hoặc lon chỉ chứa từ 2 đến 20 hạt/lít.

Điều bất ngờ là nguồn vi nhựa không đến từ thủy tinh, mà từ lớp sơn phủ bên ngoài nắp chai. Khi các nắp tiếp xúc hoặc cọ xát trong quá trình vận chuyển và lưu kho, lớp sơn này có thể bong tróc và giải phóng các mảnh vi nhựa cực nhỏ vào bên trong chai.

"Chúng tôi từng cho rằng chai nhựa sẽ ô nhiễm hơn. Nhưng khi phân tích mẫu, chúng tôi thấy nhiều hạt vi nhựa có hình dạng và thành phần trùng khớp với lớp sơn trên nắp chai thủy tinh", nhà nghiên cứu Iseline Chaib chia sẻ.

Trong vài năm trở lại đây, những mảnh nhựa siêu nhỏ được gọi là vi nhựa không thể nhìn thấy bằng mắt thường được phát hiện ở khắp nơi: trong không khí, thực phẩm, nước uống, thậm chí cả bên trong cơ thể con người. Tuy chưa có bằng chứng chắc chắn về mức độ nguy hiểm đối với sức khỏe, nhưng đây đang là một lĩnh vực được giới khoa học đặc biệt quan tâm.

Ông Guillaume Duflos, giám đốc nghiên cứu tại ANSES, cho biết nhóm nghiên cứu muốn tìm hiểu xem lượng vi nhựa trong các loại đồ uống tại Pháp khác nhau như thế nào tùy theo loại bao bì chai thủy tinh, chai nhựa hay lon kim loại.

Theo ANSES, các vết xước nhỏ mà mắt thường không thấy được có thể xuất hiện do ma sát giữa các nắp chai trong quá trình vận chuyển và bảo quản. Những vết xước này chính là nơi phát tán các mảnh nhựa cực nhỏ vào đồ uống bên trong và con người sẽ nuốt vào bụng. 

Nước lọc (dù là có gas hay không gas) chứa lượng vi nhựa khá thấp trong mọi bao bì: chai thủy tinh có khoảng 4,5 hạt/lít, chai nhựa có 1,6 hạt/lít.

Nước giải khát và bia lại là nhóm có chỉ số vi nhựa cao hơn: nước ngọt khoảng 30 hạt/lít, nước chanh khoảng 40 hạt/lít, đặc biệt là các chai bia có khoảng 60 hạt/lít.

Mặc dù vậy, ANSES nhấn mạnh hiện chưa có ngưỡng an toàn hay độc tính cụ thể cho lượng vi nhựa trong thực phẩm. Do đó không thể kết luận rằng mức độ vi nhựa ghi nhận trong nghiên cứu có gây hại cho sức khỏe con người hay không.

Hiện tại, chưa có ngưỡng an toàn cụ thể cho lượng vi nhựa trong thực phẩm và đồ uống. Tuy nhiên, các nhà khoa học đang ngày càng quan tâm đến ảnh hưởng tiềm ẩn của vi nhựa đối với sức khỏe con người, từ rối loạn nội tiết đến nguy cơ viêm nhiễm và tổn thương tế bào.

"Chúng tôi không thể khẳng định lượng vi nhựa này gây hại hay không. Nhưng rõ ràng cần thêm nhiều nghiên cứu để đánh giá rủi ro", ông Guillaume Duflos, giám đốc nghiên cứu tại ANSES, cho biết.

Theo ANSES, một quy trình đơn giản có thể giúp giảm tới 60% lượng vi nhựa từ nắp chai. Đó là thổi khí áp lực để làm sạch bề mặt nắp đồng thời rửa bằng nước và cồn trước khi đóng chai.

Đây là giải pháp kỹ thuật mà các nhà sản xuất đồ uống hoàn toàn có thể áp dụng để cải thiện chất lượng sản phẩm.

Chai thủy tinh từ lâu được xem là lựa chọn thân thiện với môi trường nhờ khả năng tái sử dụng và tái chế. Tuy nhiên nghiên cứu này đặt ra một câu hỏi quan trọng: Liệu "xanh" có đồng nghĩa với "an toàn"?