‘Bất lực’ thi hành án vụ lấn chiếm, xây nhà trên đất người khác ở Hải Phòng

Mặc dù vụ việc lấn chiếm, xây nhà lấn sang đất người khác ở xã Vĩnh Hòa (TP Hải Phòng) đã được TAND các cấp thành phố Hải Phòng xét xử nhưng suốt hơn 2 năm qua, cơ quan thi hành án địa phương bế tắc, "bất lực" thi hành bản án dẫn đến khiếu nại kéo dài.

Lấn chiếm đất xây nhà rồi chống đối thi hành án

Vụ việc lấn chiếm , xây nhà trên đất người khác, xảy ra tại thôn Tạ Ngoại 2, xã An Hòa (huyện Vĩnh Bảo), nay là thôn Tạ Ngoại 2, xã Vĩnh Hòa (TP Hải Phòng ) từ năm 2022 đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Liên quan vụ việc này, ngày 23/10, ông Đỗ Văn Chọn - Phó trưởng Thi hành án dân sự TP Hải Phòng đã ký công văn phản hồi báo Tiền Phong. Theo đó, vụ việc đã được TAND huyện Vĩnh Bảo ban hành bản án sơ thẩm ngày 8/2/2023 và TAND TP Hải Phòng ban hành bản án phúc thẩm ngày 16/9/2023.

Bản án phúc thẩm buộc ông Tô Văn Hoài phải phá dỡ các tài sản gắn liền với đất để trả lại vợ chồng ông Nguyễn Văn Hóa (cùng ở xã Vĩnh Hòa) diện tích đã lấn chiếm, xây móng nhà kiên cố đè lên. Đồng thời, trả tiền mặt hơn 11,8 triệu đồng các chi phí bồi thường thiệt hại...

Thi hành án dân sự Hải Phòng thông tin, ngay sau khi bản án có hiệu lực, chấp hành viên đã nhiều lần thực hiện giao các quyết định thi hành án cho các đương sự, phối hợp với UBND xã tổ chức giải quyết.

Tuy nhiên, hơn 2 năm nay, vụ việc chưa được thi hành án gây bức xúc, khiếu nại kéo dài, vợ chồng ông Hóa nhiều lần gửi đơn cầu cứu tới chính quyền các cấp thành phố Hải Phòng với mong muốn bản án được thực thi.

Thi hành án dân sự TP Hải Phòng lý giải, quá trình giải quyết, chấp hành viên gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, không có khoảng không cần thiết để thực hiện việc cưỡng chế phá dỡ, vì phần cần phá dỡ nằm giữa 2 bức tường của hai ngôi nhà liền kế. Việc phá dỡ một phần móng, tường dài theo chiều dài ngôi nhà 2 tầng có thể gây đổ sập cả căn nhà.

Quá trình làm việc, gia đình ông Nguyễn Văn Hóa kiến nghị về việc tổ chức thi hành án, cưỡng chế phá dỡ một phần móng, tường nhà 2 tầng của gia đình ông Hoài theo bản án.

Còn gia đình ông Tô Văn Hoài không tự nguyện thi hành án, có thái độ chống đối, thách thức việc tổ chức thi hành án.

"Bất lực" thi hành án

Cũng theo Thi hành án dân sự TP Hải Phòng, TAND huyện Vĩnh Bảo là cơ quan xét xử, ban hành bản án sơ thẩm hồi tháng 2/2023. Sau đó, tại cuộc họp liên ngành tòa án, kiểm sát huyện Vĩnh Bảo tháng 1/2024, cả hai cơ quan này đều nêu ý kiến đây là bản án không thể thi hành trên thực tế và đề nghị xem xét lại bản án phúc thẩm.

Hội đồng chấp hành viên cũng tổ chức họp ngày 29/2/2024 và thống nhất, việc phá dỡ một phần móng, tường kéo dài theo tường nhà có thể gây đổ sập căn nhà. Bản án không thể thi hành trên thực tế và có văn bản xin ý kiến chỉ đạo nghiệp vụ gửi Thi hành án dân sự thành phố Hải Phòng.

Tại các cuộc họp Hội đồng chấp hành viên, họp liên ngành vào tháng 5/2025 (lần 2), các cơ quan đề nghị xin ý kiến chỉ đạo nghiệp vụ để xem xét lại bản án phúc thẩm theo thủ tục Giám đốc thẩm.

Tháng 7/2025, Công ty CP Tư vấn Đầu tư xây dựng và phát triển thương mại Thắng Lợi đăng ký tham gia phá dỡ công trình thuộc diện thi hành án. Công ty này cam kết thực hiện phá dỡ một phần móng và một phần tường nhà 2 tầng của gia đình ông Hoài theo bản án trong thời hạn 5-7 ngày.

Theo phương án thi công, công ty sẽ gia cố, làm kèo, cột chống đỡ tạm thời bên trong ngôi nhà để hạn chế ảnh hưởng kết cấu nhà. Trường hợp không thể gia cố bên trong nhà thì công ty không đảm bảo có ảnh hưởng đến tài sản bên trong. Phương án này sau đó không được duyệt.

Thi hành án dân sự TP Hải Phòng cũng thông tin, thời điểm hiện tại, chấp hành viên – Phòng Thi hành án dân sự khu vực 7 (phụ trách huyện Vĩnh Bảo cũ) đang tiếp tục tổ chức thi hành án vụ việc trên theo hướng tăng cường đối thoại, vận động thuyết phục các bên tự nguyện thi hành án.