Bất động sản chỉ có 'hạng thương gia'

Đó là ví von của TS Trần Du Lịch về sự lệch pha trên thị trường bất động sản hiện nay: chỉ có nhà ở cao cấp mà vắng bóng nhà ở trung cấp, bình dân cũng như nhà ở xã hội.

Thực ra chuyện này không phải vấn đề mới mà đã được đặt ra từ nhiều năm nay. Chúng ta đã tốn không ít các cuộc họp bàn, kiến nghị, giải pháp, nhưng rồi mọi chuyện lại đâu vào đấy. Thậm chí ngay cả khi chúng ta đang thảo luận, thì ngoài thị trường giá nhà đất vẫn tiếp tục tăng. Bởi những nguyên nhân dẫn tới thực trạng này chưa được giải quyết thì các yếu tố mới dẫn đến giá bất động sản (BĐS) tăng lại ập tới, tích nén ngày càng nhiều.

Ví dụ như hàng ngàn dự án tắc trên cả nước đã được thống kê, lên danh sách nhưng tháo gỡ rất chậm; nút thắt định giá đất vẫn tồn tại; nạn đầu cơ thổi giá chưa dẹp được thì bảng giá đất mới quá cao, đề xuất thu bổ sung tiền sử dụng đất của các doanh nghiệp (DN)... khiến thị trường dậy sóng, giá BĐS lại có lý do để tăng. Chưa kể trong khi cung bị nén chặt thì cầu lại gia tăng, khoảng cách cung - cầu càng lớn thì giá lại càng cao. Hệ quả là thị trường BĐS hiện nay rơi vào tình trạng "giống như chiếc máy bay chỉ có hạng thương gia, hạng nhất mà không có hạng phổ thông" như TS Trần Du Lịch đã ví von.

Nói lại để thấy, nếu muốn giảm giá nhà đất, cách nhanh nhất và hiệu quả nhất là tháo các ách tắc hiện tại để giải phóng nguồn cung. Hãy đẩy nhanh tháo gỡ vướng mắc cho hàng ngàn dự án dở dang trên cả nước. Việc này không chỉ bổ sung hàng vạn, hàng triệu sản phẩm cho thị trường mà còn chấm dứt tình trạng lãng phí khổng lồ nguồn lực của DN, của xã hội bị chôn trong đất. Tương tự, đẩy nhanh công tác định giá đất, nút thắt cổ chai khiến DN vừa vướng dự án cũ, vừa không thể triển khai dự án mới, thiệt hại không biết bao nhiêu mà kể.

Tại Hội thảo về thuế đất, giá đất do Báo Thanh Niên tổ chức mới đây, đại diện một DN cho biết nếu thu thuế bổ sung 5,4% theo đề xuất ban đầu của Bộ Tài chính thì chỉ với 1 dự án, họ phải đóng tới 370 tỉ đồng vì thời gian ách tắc đã kéo dài hơn chục năm. Đó là minh chứng rõ nhất rằng, sự chậm trễ trong bất cứ khâu nào cũng khiến BĐS đội giá lên trời.

Một vấn đề không thể không nhắc đến, đó là cải cách thủ tục hành chính để giảm chi phí cho DN, từ đó giảm giá nhà đất. Chứ thủ tục một dự án cứ kéo dài 3 năm, 5 năm, thậm chí hàng chục năm thì làm sao đòi hỏi sản phẩm ra thị trường có giá mềm? Song song đó, để thúc đẩy nhà ở phân khúc tầm trung, bình dân và nhà ở xã hội, nhà nước tăng hỗ trợ, tăng ưu đãi cho phân khúc này. Cứ giảm thuế, phí, ưu đãi lãi vay, thủ tục thông thoáng, thuận tiện thì tự khắc DN sẽ tham gia. Cũng như lâu nay, chúng ta cần thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực nào thì ưu đãi lĩnh vực đó. Còn nếu "dàn đều" giống nhau thì đương nhiên chỗ nào "ngon ăn" hơn, lợi nhuận cao hơn, DN có quyền lựa chọn thôi.

Luật Đất đai đang lấy ý kiến để sửa đổi sau gần 1 năm áp dụng trong thực tiễn. Đây là cơ hội để các nhà soạn thảo "nhìn thấy" rõ nhất những bất cập, nhất là những vấn đề liên quan đến thuế đất, giá đất... để thiết kế những cơ chế, chính sách mới bảo đảm sử dụng tài nguyên hiệu quả nhất và bền vững nhất trong kỷ nguyên mới của đất nước.