Bắt đầu kiểm định khí thải xe máy khi nào?

TPO - Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang lấy ý kiến đối với dự thảo quyết định của Thủ tướng quy định lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy lưu hành ở Việt Nam. Tại lộ trình của dự thảo, Hà Nội và TPHCM sẽ thực hiện việc kiểm định khí thải xe máy đầu tiên.

Dự kiến thời gian kiểm định

Dự thảo đưa ra lộ trình áp dụng việc kiểm định khí thải xe máy đang lưu hành như sau:

Từ 1/1/2027 đối với xe máy ở Hà Nội và TPHCM.

Từ 1/1/2028 đối với xe máy lưu hành trên địa bàn 4 thành phố trực thuộc Trung ương là Hải Phòng, TP. Đà Nẵng, TP. Cần Thơ và TP. Huế.

Từ 1/1/2030 đối với xe máy trên địa bàn các tỉnh, thành phố còn lại. Tùy theo tình hình thực tế, các tỉnh, thành phố này có thể quy định áp dụng thời hạn sớm hơn.

Theo dự thảo, xe mô tô, xe gắn máy sẽ áp dụng các mức quy chuẩn của "Giới hạn lớn nhất cho phép của khí thải", quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật môi trường quốc gia về khí thải xe mô tô và xe gắn máy lưu hành ở Việt Nam.

Dự kiến, từ 1/1/2027 xe máy ở Hà Nội và TPHCM sẽ phải kiểm định khí thải. Ảnh minh họa: KTMT.

Theo đó, mô tô sản xuất trước năm 2008, áp dụng mức 1; mô tô sản xuất từ năm 2008 đến năm 2016, áp dụng mức 2; mô tô sản xuất từ năm 2017 đến ngày 30/6/2026, áp dụng mức 3; mô tô sản xuất sau ngày 01/7/2026, áp dụng mức 4.

Xe gắn máy sản xuất trước năm 2016, áp dụng mức 1; xe gắn máy sản xuất từ năm 2017 đến ngày 30/6/2027, áp dụng mức 2; xe gắn máy sản xuất từ ngày 1/7/2027, áp dụng mức 4.

Xe mô tô, xe gắn máy lưu hành trên địa bàn TP. Hà Nội và TPHCM phải đáp ứng quy định về khí thải mức 2 trở lên, tính từ ngày 1/1/2032.

Xe mô tô, xe gắn máy lưu hành vào "vùng phát thải thấp" của TP. Hà Nội theo quy định của Luật Thủ đô phải đáp ứng quy định về khí thải theo Nghị quyết của HĐND TP. Hà Nội.

Lộ trình kiểm định không gây xáo trộn cho người dân

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc xây dựng lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy lưu hành nhằm mục tiêu kiểm soát, giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí do khí thải gây ra, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và cải thiện chất lượng môi trường sống.

Lộ trình này tạo cơ sở pháp lý để từng bước loại bỏ phương tiện không đảm bảo tiêu chuẩn, quy chuẩn khí thải, thúc đẩy việc chuyển đổi sang phương tiện sạch, thân thiện với môi trường.

Việc áp dụng lộ trình cũng nhằm thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam về giảm phát thải khí nhà kính, ứng phó với biến đổi khí hậu, đồng thời hỗ trợ phát triển giao thông đô thị bền vững, hiện đại theo định hướng chiến lược quốc gia. Đây cũng là bước đi cần thiết nhằm tiến tới xây dựng hệ thống giao thông bền vững và phát triển đô thị xanh trong tương lai.

Lộ trình kiểm định xe máy không gây xáo trộn lớn cho đời sống người dân, nhất là nhóm người thu nhập thấp phụ thuộc vào loại xe này. Ảnh: Lộc Liên.

Dự thảo đưa ra quan điểm cần thực hiện lộ trình một cách thận trọng, khả thi, có phân kỳ phù hợp. Đồng thời, cần tính toán đầy đủ tác động kinh tế - xã hội, tránh gây xáo trộn lớn cho đời sống người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là nhóm người thu nhập thấp phụ thuộc vào xe mô tô, xe gắn máy.

Ưu tiên áp dụng trước tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Nghiên cứu triển khai thí điểm tại các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM trước khi nhân rộng ra toàn quốc, kết hợp với các giải pháp hỗ trợ kỹ thuật, truyền thông và chính sách ưu đãi.

Kết hợp chặt chẽ giữa kiểm soát khí thải với thúc đẩy phương tiện sạch. Song song với kiểm soát và loại bỏ phương tiện không đạt chuẩn khí thải, cần khuyến khích người dân chuyển đổi sang phương tiện xanh như xe máy điện, xe sử dụng công nghệ thân thiện môi trường.