Bảo tồn văn hóa truyền thống từ nguồn lực Chương trình MTQG 1719

Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719) đã tạo “cú hích” mạnh mẽ trong việc xây dựng và bảo tồn văn hóa truyền thống đặc sắc của đồng bào các DTTS trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Xã Nghĩa Đô, huyện Bảo Yên là vùng đất giàu bản sắc văn hóa. Đặc biệt, đây là nơi cư trú lâu đời của đồng bào dân tộc Tày với kho tàng văn hóa dân gian phong phú và độc đáo. Tuy nhiên, trong dòng chảy của cuộc sống hiện đại, những nét văn hóa truyền thống có nguy cơ dần bị mai một. 

Ông Đỗ Văn Lưu, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô cho biết: Trước thực trạng này, việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc là điều cấp thiết. Bên cạnh những chủ trương của Đảng, cùng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; nguồn lực từ các chương trình MTQG, trong đó trọng tâm là Chương trình MTQG 1719 đã tạo nên hành lang pháp lý, cùng với những cơ chế, chính sách, nguồn lực cần thiết để thực hiện công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tại địa phương.

Ở xã Nghĩa Đô, với vai trò là Người có uy tín, Nghệ nhân Ưu tú Ma Văn Sợi được ví như một “cuốn bách khoa toàn thư” về văn hóa, con người vùng đất bên dòng Nặm Luông. Cả cuộc đời, ông Sợi đã dày công ghi chép lại tỉ mỉ về cuộc sống của đồng bào dân tộc Tày với ước mong bảo vệ, gìn giữ và trao truyền lại cho thế hệ trẻ. 

Song, những cuốn sách viết tay của ông Sợi đã dần phai nhòe nét mực, những trang giấy đã nhàu nát trong khi sức khỏe của người nghệ nhân cũng đã ngày một yếu. UBND xã Nghĩa Đô cùng với Phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin huyện Bảo Yên (trước đây) đã tiến hành số hóa các bài viết của Nghệ nhân Ưu tú Ma Thanh Sợi trên hệ thống máy tính và in thành tài liệu để mọi người dân có thể dễ dàng tiếp cận. 

Theo Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô Đỗ Văn Lưu, tài liệu được biên soạn thành 5 phần, nêu bật được sự giao thoa trong văn hóa Tày Nghĩa Đô; lý giải tên các địa danh trong xã, kiến trúc nhà sàn, kho tàng văn hóa dân gian, tập quán và lễ hội của người Tày... Ngoài tài liệu này, xã đã tổ chức các buổi truyền dạy văn hóa dân tộc Tày xã Nghĩa Đô do chính Nghệ nhân Ưu tú Ma Thanh Sợi truyền dạy đã góp phần thay đổi mạnh mẽ ý thức và trách nhiệm của người dân trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc mình. 

“Nguồn vốn Chương trình MTQG 1719 đã góp phần bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc trên địa bàn. Nhận thức đi đôi với hành động, người dân Nghĩa Đô đã giữ được “lệ làng” ở vùng quê bên dòng Nặm Luông và kiến tạo nên một điểm du lịch cấp tỉnh, một mảnh đất được gọi với mĩ từ “Nghĩa Đô - điểm đến của Ngũ cực: Cực đẹp, cực xanh, cực sạch, cực ngon và cực hay”, ông Lưu cho hay.

Việc bảo tồn, phát huy thành công giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các DTTS trên địa bàn xã Nghĩa Đô là một trong hàng trăm dự án, mô hình đã và đang được triển khai trên địa bàn tỉnh Lào Cai từ nguồn lực Chương trình MTQG 1719.

Theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2021-2025, tỉnh đã giải ngân gần trên 100 tỷ đồng thuộc dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch”.

Từ vốn dự án số 6 đã góp phần quan trọng để bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc gắn với phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh.