"Trong cảnh này thứ bà con cần nhất là cơm nóng", ông Tám, 63 tuổi, chủ nhà hàng ở thị trấn Khâm Đức Phước Năng, Đà Nẵng nói.
Không khí lạnh kết hợp dải hội tụ nhiệt đới, gió đông và địa hình chắn gió, từ đêm 25/10 đến nay mưa to và rất to đã gây ngập lụt và sạt lở đất ở nhiều tỉnh miền Trung từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi.
Đèo Lò Xo dài 37 km, nằm trên quốc lộ 14, nối các xã phía tây Quảng Ngãi với Đà Nẵng, đã bị tê liệt giao thông từ sáng 26/10. Ông Nguyễn Viết Thắng, Chủ tịch UBND xã Phước Năng, cho biết khu vực đèo có 8 điểm sạt lở, khối lượng đất đá đổ xuống mặt đường khoảng 200.000 m3, nhiều đoạn bị vùi lấp dài tới 100 m, chia cắt cục bộ nhiều đoạn.
Khoảng 150 phương tiện với hơn 350 người đang mắc kẹt trên đèo. Việc tiếp tế nhu yếu phẩm, nước uống, quần áo ấm và chăn màn gặp nhiều khó khăn do mưa lớn, địa hình chia cắt.
Từ 8h sáng 27/10, 5 người trong gia đình ông Lý Minh Tám cùng 11 nhân viên nhà hàng nhóm bếp nấu cơm. Đến trưa, gần 300 hộp cơm với cá kho, gà kho, thịt rim, canh tôm, rau xào được đóng gói, xếp lên ba xe ôtô.
Tại điểm phong tỏa đường, đoàn của gia đình ông Tám được cán bộ xã Phước Năng và công an giao thông hỗ trợ. 25 người gùi cơm vượt đèo trong cảnh đường trơn trượt, mưa nặng hạt, nhiều đoạn sạt lở sâu. "Mưa to, đất đá nhão, nhiều người trượt ngã. Chỉ 7 km mà đoàn đi mất gần hai tiếng", anh Thanh Hải, 31 tuổi, con trai ông Tám, kể.
Khi đến nơi, họ thấy hàng trăm người đang mệt lả, đói khát sau một đêm ngủ giữa đường rừng. Có người vừa cười vừa khóc khi nhận hộp cơm nóng. Trong số đó có một phụ nữ hơn 50 tuổi bị nhiễm lạnh, sốt suốt đêm. Con gái bà đã nhắn tin nhờ anh Hải mua thuốc mang đến.
"Bác ấy đòi trả tiền thuốc nhưng tôi không nhận. Giúp được người một miếng khi đói còn hơn một gói khi no", anh nói.
Cũng trong ngày 27/10, ở phía bên kia đỉnh đèo, anh Nguyễn Văn Hiệp, 39 tuổi, chạy xe hơn 30 km từ nhà ở xã Đăk Pék đến xã Đăk Plô (Quảng Ngãi), cùng đội SOS đèo Lò Xo và người dân địa phương tiếp tế cho các tài xế.
Nhóm hơn 20 người góp tiền mua mì tôm, lương khô, nước uống rồi cõng từng thùng vượt qua điểm sạt lở. Đường lên đèo lầy lội, nhiều đoạn bị sụt lún, nước xiết cắt ngang. "Nguy hiểm lắm, nhưng nghĩ đến những đứa trẻ và phụ nữ đang chờ, ai cũng cố gắng", anh Hiệp, người kinh doanh thiết bị máy tính, nói.
Trong ngày 27/10, nhóm đã phát hàng chục thùng mì, nước uống và lương khô cho người kẹt trên đèo.
Anh Quách Sáng, 30 tuổi, một trong số những tài xế mắc kẹt, cho biết rất lo lắng. Ngay chỗ anh đậu xe có một điểm sạt lở, lực lượng chức năng vừa dọn tạm đường để các xe di chuyển lên khu vực cây xăng Ngọc Linh (đỉnh đèo) cho an toàn hơn.
"Tôi cũng cố 'bò' thêm khoảng 20 km, qua nhiều đoạn đất đá lở, có chỗ chỉ lọt vừa một bánh xe mà vẫn phải liều", anh Sáng kể. Đất đá vẫn tiếp tục sạt xuống. Gần chỗ anh mọi người còn phát hiện cả vạt núi đang rạn, chưa biết sẽ đổ xuống lúc nào.
Nguyễn Viết Thắng, Chủ tịch UBND xã Phước Năng cho biết đây là đợt sạt lở nghiêm trọng nhất trong nhiều năm qua trên tuyến đường Hồ Chí Minh đoạn qua đèo Lò Xo.
Để bảo đảm an toàn giao thông, lực lượng chức năng đã cắm biển cảnh báo, phát thông tin khuyến cáo các tài xế đỗ xe xa ta luy dương nhằm giảm nguy cơ thiệt hại do sạt lở. Khu Quản lý đường bộ III đã điều động máy xúc, máy ủi đến hiện trường, khẩn trương dọn đất đá để sớm mở một làn tạm. Tuy nhiên, mưa lớn kéo dài khiến việc thi công gặp khó khăn, nhiều điểm tiếp tục sạt lở.
Tối 27/10, ông Thắng cho biết trời vẫn mưa rất to, dự kiến phải ít nhất hai ngày nữa mới có thể thông đường nếu thời tiết thuận lợi.
Theo anh Hiệp và Hải, các nhóm cứu trợ sẽ tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương để hỗ trợ những người bị kẹt. Sáng 28/10, nhóm anh Hiệp dự kiến nấu thêm 70 suất cơm và nước uống chuyển lên đèo. "Nếu thời tiết diễn biến xấu hơn, chúng tôi sẽ cùng chính quyền tính thêm phương án khác", anh nói.
Dương Nga
Quỹ Hy vọng - báo VnExpress mở chiến dịch "Cùng đồng bào vượt lũ" nhằm hỗ trợ người dân vượt lên nghịch cảnh thiên tai, tái thiết các trường học bị thiệt hại. Mọi đóng góp của bạn xin ủng hộ tại đây.














