Ban quản trị chung cư không thể là 'tay ngang'

Người tham gia ban quản trị chung cư ngoài nhiệt tình còn phải có chuyên môn, phải chuyên nghiệp để bảo vệ chính mình và quyền lợi của cư dân.
Vụ việc ban quản trị chung cư Conic Đông Nam Á bị cơ quan thuế huyện Bình Chánh (TP.HCM) phạt đến gần 120 tỉ đồng vì lỗi không lập 7.260 tờ hóa đơn khi cung cấp các dịch vụ trong nhiều năm, đã khiến nhiều ban quản trị chung cư trên cả nước giật mình.
Vụ việc còn tiếp diễn nhưng lỗi không lập hóa đơn là rất phổ biến, cũng là thói quen của nhiều ban quản trị nhà chung cư.
Thực tiễn cho thấy khi nhà chung cư phát triển cũng là lúc các tranh chấp, mâu thuẫn giữa cư dân và ban quản trị (BQT) chung cư xảy ra nhiều hơn, kể cả ở những chung cư cao cấp hay nơi có mặt bằng dân trí cao.
Mâu thuẫn đủ loại, đủ kiểu, nhưng căng nhất vẫn là vấn đề tài chính (quỹ bảo trì, nguồn thu giữ xe, cho thuê đậu taxi, cho thuê quảng cáo trong thang máy, đặt trạm phát sóng...) và thu - chi tài chính. Nguồn thu này rất lớn.
Vì thế, thực chất, khi BQT chung cư nắm số tiền lớn có khác nào như những "hội đồng quản trị" của doanh nghiệp có doanh thu chục tỉ, thậm chí trăm tỉ đồng.
Được cư dân chung cư bầu ra, BQT có con dấu, có tư cách pháp nhân, có quyền quyết việc thu chi tài chính chung, được hưởng thù lao và có nghĩa vụ, trách nhiệm chẳng khác nào điều hành doanh nghiệp.
Vì thế, để đảm bảo hoạt động đúng pháp luật, minh bạch, hiệu quả và bảo vệ quyền lợi của cư dân, ngoài điều lệ của BQT, còn cần phải có những người am hiểu, rành chuyên môn, vững đạo đức mới có thể làm đúng pháp luật cũng như nhiệm vụ trước cư dân.
Những người đó không thể là "tay ngang", không chỉ có nhiệt tình, chấp nhận "vác tù và hàng tổng" là đủ.
Có lẽ, ở nhiều BQT chung cư, yêu cầu này chưa được chú trọng. Những người có quỹ thời gian, nhiệt tình, không vướng bận... tham gia BQT chung cư nhưng chưa có nghiệp vụ chuyên môn và kinh nghiệm điều hành, nhiều khi không đáp ứng được yêu cầu của công việc.
Đó là một trong những lý do dẫn đến mâu thuẫn với cư dân, rắc rối với pháp luật.
Chưa kể, do chung cư có nguồn thu lớn, vào BQT có khác gì điều hành doanh nghiệp, vì thế cũng có người "nhiệt tình" tham gia BQT để có được những quyền này, thậm chí để trục lợi và một số trường hợp đã bị xử lý hình sự.
Với chất lượng "nhân sự" ở BQT chung cư như thế, nếu không được chấn chỉnh, vẫn tiếp tục đơn giản khi bầu ra BQT chung cư, có lẽ những vụ tai tiếng của BQT chung cư, từ mâu thuẫn với cư dân, bị xử phạt hành chính đến xử lý hình sự sẽ chưa dừng lại.
Những vụ lùm xùm ở BQT chung cư cũng là tiếng chuông nhắc nhở các cá nhân nhiệt tình tham gia BQT nhà chung cư phải bổ sung kiến thức, quy định pháp luật, để định vị lại mình là ai, có đủ hiểu biết để đảm nhận công việc và vững lòng trong quản lý thu chi tài chính.
Và yêu cầu nâng cao chất lượng BQT chung cư (kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ quản lý vận hành chung cư...) không còn là khuyến khích như trước mà là bắt buộc, theo Luật Nhà ở hiện hành.
Như vậy, người tham gia BQT chung cư ngoài nhiệt tình còn phải có chuyên môn, phải chuyên nghiệp để bảo vệ chính mình và quyền lợi của cư dân.
Củng cố, nâng chất BQT chung cư nhìn sâu xa cũng chính là đảm bảo chất lượng sống của cư dân, dù ở chung cư bình dân hay cao cấp. Nhưng có lẽ công việc này đến nay vẫn chưa được chăm chút, đó cũng là khoảng lặng của "xã hội nhà chung cư".