Ba vấn đề cốt lõi để phát triển trung tâm tài chính

TP - Theo TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, có 3 vấn đề chúng ta cần hết sức lưu ý khi muốn thành lập trung tâm tài chính quốc tế và khu vực tại Việt Nam. Đầu tiên, chính sách Việt Nam có cho phép tự do hoá tài khoản vốn, tức là cho phép dòng tiền vốn vào ra Việt Nam một cách thoải mái.

Đà Nẵng đã bố trí quỹ đất sạch để xây dựng trung tâm tài chính quốc tế. Nguồn: baochinhphu.vn

Chính sách có 2 mặt lợi ích và hạn chế. Mặt lợi ích, chính sách này giúp Việt Nam thu hút nguồn vốn từ nước ngoài thuận lợi, giúp Việt Nam phát triển thị trường vốn trong nước và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, đi kèm rủi ro như: nhà đầu tư rút vốn ồ ạt, bất thường khi có sự cố xảy ra với kinh tế Việt Nam. Lúc này, chúng ta cần đặt bài toán kiểm soát rủi ro như thế nào, tránh đổ vỡ như từng xảy ra với nhiều nước châu Mỹ, Hàn Quốc, Thái Lan giai đoạn 1997 - 1998.

Vấn đề thứ 2 cần lưu tâm liên quan đến tiền Đồng của Việt Nam. Đồng Việt Nam tương đối yếu, chuyển đổi đồng tiền khác tương đối khó khăn bởi điều này phụ thuộc sức mạnh của nền kinh tế, mức độ ổn định chính trị, thị trường tài chính tiền tệ, giá trị đồng tiền, mức độ dễ giao dịch của đồng tiền để có thể tăng khả năng chuyển đổi, đặc biệt giao dịch xuyên biên giới. Đây là rào cản khá lớn. Chúng ta muốn tăng khả năng chuyển đổi của tiền Đồng Việt Nam cần thông qua môi trường pháp lý, sức mạnh của nền kinh tế, sự ổn định nền kinh tế.

Vấn đề thứ 3 liên quan cách thức, phương thức giao dịch tài chính hiện nay. Chúng ta chủ yếu giao dịch trên nền tảng điện tử. Nếu chúng ta muốn xây dựng toà cao ốc ở TPHCM, Đà Nẵng để thu hút tổ chức tài chính, tổ chức phụ trợ chưa chắc đã trúng xu hướng nhiều khi còn gây lãng phí không cần thiết. Thay vì đó, chúng ta cần tập trung đầu tư hạ tầng số như dữ liệu, công nghệ thông tin, khung pháp lý để giao dịch tài chính của Việt Nam và quốc tế tốt hơn nhiều so với xây dựng toà nhà cao ốc mà không có hoặc có ít người đến làm việc.

Theo ông Lực, hiện lãnh đạo Chính phủ và bộ, ngành đã có những khảo sát mô hình, thị trường tài chính quốc tế ở nhiều nước. Tuy nhiên, chúng ta lưu ý, câu chuyện của các trung tâm tài chính quốc tế đã từng xảy ra cách đây 10 năm. Hiện nay, thời thế, xu hướng đã thay đổi. Nếu cách đây 20 năm, phải giao dịch tài chính ở trung tâm tài chính tập trung, toà nhà, cao ốc. Tuy nhiên, hiện nay, thời đại công nghệ, chủ yếu giao dịch tài chính phương thức điện tử, phương thức số. Việt Nam cần kiến tạo để những giao dịch này được thuận lợi, chi phí thấp, an toàn, hiệu quả thay vì xây dựng toà nhà cao ốc và mời nhà đầu tư, chưa chắc họ đã tới vì tiết giảm chi phí, đầu tư qua môi trường số.

Việc xây dựng mô hình thử nghiệm cho ngân hàng số 100%, cơ chế thử nghiệm fintech nên xây dựng toàn quốc thay vì ở một số địa phương. Có thể, chúng ta làm thí điểm một số nơi như TPHCM, Đà Nẵng nhưng không nhất thiết chỉ ở 2 thành phố này.

“Liên quan tài sản số, chúng ta chỉ cần khung pháp lý, cấp phép nền tảng số hoạt động bài bản, định hướng nghiên cứu, tiếp nhận tiền kỹ thuật số chính thống do các ngân hàng trung ương phát hành như thế nào. Các loại tiền kỹ thuật số do tư nhân phát hành như Bitcoin, chúng ta không nên khuyến khích và cảnh báo rủi ro cho người dân, nhà đầu tư không nên đầu tư”, ông Lực nêu quan điểm.