Ai không nên ăn cơm nguội buổi sáng?

Với nhiều người, ăn cơm nguội buổi sáng tiện lợi nhưng nếu ăn sai cách sẽ là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề cho sức khỏe.

Buổi sáng, tôi thường hâm nóng lại cơm nguội hoặc ăn trực tiếp tiết kiệm thời gian và chi phí. Xin chuyên gia tư vấn ăn như vậy có gây hại cho sức khỏe không? (Việt Hà, 32 tuổi, Hà Nội).

Lương y Đỗ Minh Tuấn - Hội Đông y Hà Nội tư vấn:

Không riêng bạn, nhiều người Việt giữ thói quen tận dụng cơm nguội từ tối hôm trước để hâm lại, nấu cháo, rang hoặc chan canh cho bữa sáng. Thói quen này tưởng chừng tiện lợi, tiết kiệm, nhưng với những người tiêu hóa kém, tỳ vị hư nhược, rối loạn chuyển hóa hoặc mắc bệnh mỡ máu cao, đây có thể là “cái bẫy sức khỏe” cần đặc biệt lưu ý.

Cơm nguội, nếu được bảo quản đúng (bọc kín, để ngăn mát, không quá 12 giờ), sẽ tạo ra tinh bột kháng, mang lại một số lợi ích cho sức khỏe như hỗ trợ đường ruột, nuôi dưỡng lợi khuẩn, cải thiện nhu động ruột, giảm nguy cơ táo bón.

Cơm nguội còn giúp hạn chế hấp thu đường sau ăn nếu dùng lượng vừa phải và kết hợp nhiều chất xơ giúp kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, những lợi ích này chỉ phù hợp với người có tỳ vị khỏe, thể trạng tốt và chế độ ăn không quá nhiều dầu mỡ, muối hoặc thực phẩm để lâu.

Cơm nguội cũng có thể không tốt cho sức khỏe vì theo Đông y, thực phẩm này mang tính hàn, dễ gây trệ khí, tổn dương khí, đặc biệt khi ăn vào buổi sáng - thời điểm cơ thể cần thực phẩm ấm để kích hoạt tiêu hóa và chuyển hóa.

Với người tỳ vị hư yếu, biểu hiện qua triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, lạnh bụng hoặc phân sống, việc ăn cơm nguội sáng sớm có thể khiến khí huyết đình trệ, sinh đàm thấp, nguyên nhân gốc rễ của các bệnh chuyển hóa như: tăng mỡ máu (cholesterol, triglyceride cao); gan nhiễm mỡ, xơ vữa động mạch; đái tháo đường, tăng huyết áp.

Hơn nữa, cơm nguội để ở nhiệt độ phòng quá lâu hoặc bảo quản sai cách (trong nồi cơm điện, không đậy kín) dễ sinh vi khuẩn, gây tiêu chảy, buồn nôn, thậm chí viêm đường ruột, đặc biệt ở người già, trẻ nhỏ hoặc người có hệ tiêu hóa yếu.

Ai nên tránh ăn cơm nguội buổi sáng?

- Người tỳ vị hư hàn: Dễ gặp tình trạng đầy bụng, lạnh người, rối loạn tiêu hóa.

- Người mỡ máu cao, gan nhiễm mỡ: Khả năng chuyển hóa kém, dễ tích tụ mỡ trong máu.

- Người bệnh mạn tính, cơ thể suy nhược: Cần thực phẩm dễ tiêu, giàu sinh khí để phục hồi.

Thay vì dùng cơm nguội, bạn có thể lựa chọn một số thực phẩm khác cho bữa sáng nên “ấm, nhẹ, dễ tiêu, dưỡng khí huyết” như món cháo bổ dưỡng. Bạn có thể nấu cháo gạo lứt với củ sen, đỗ đỏ, giúp kiện tỳ, bổ huyết, hỗ trợ tiêu mỡ. Canh bí đỏ nấu táo đỏ, canh rau ngót thịt nạc, bổ gan, mát máu.

Nếu bạn ăn cơm nguội, không nên để cơm để bên ngoài quá 5 giờ và để trong tủ lạnh quá 24 giờ.

Theo tôi, dù bận rộn hay muốn tiết kiệm, bạn nên ghi nhớ lưu ý bữa sáng nên sử dụng các thực phẩm ấm nóng, dễ tiêu để khởi đầu ngày mới khỏe mạnh, tránh những nguy cơ tiềm ẩn từ thói quen ăn cơm nguội không đúng cách. Một bữa sáng phù hợp sẽ giúp cơ thể tràn đầy năng lượng và phòng tránh bệnh tật hiệu quả.