65 năm tự hào quê hương Đồng Khởi - Bến Tre

Phong trào Đồng Khởi năm 1960 gắn liền với tên tuổi nữ tướng Nguyễn Thị Định - biểu tượng của sự kiên cường, bất khuất của người dân xứ dừa.

Phong trào Đồng Khởi vang vọng đời đời

Nằm bên dòng Hàm Luông hiền hòa, Bến Tre không chỉ nổi tiếng bởi những rặng dừa xanh bạt ngàn, mà còn bởi tinh thần cách mạng kiên cường trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. 65 năm đã trôi qua, kể từ lúc tiếng mõ Đồng Khởi vang lên tại 3 xã Định Thủy, Phước Hiệp, Bình Khánh (H.Mỏ Cày Nam ngày nay), làm rung chuyển chiến lược "tố cộng diệt cộng" của Mỹ - Diệm, mở ra cao trào đấu tranh cách mạng rộng khắp miền Nam. Từ tiền đề lịch sử ấy, Bến Tre được vinh danh là "quê hương Đồng Khởi" và trở thành niềm tự hào của người dân tỉnh này.

Theo bà Hồ Thị Hoàng Yến, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bến Tre, nhắc đến phong trào Đồng Khởi tức là nhắc đến cô Ba Định (nữ tướng Nguyễn Thị Định). Khi đó, cô Ba Định trên cương vị Phó bí thư Tỉnh ủy Bến Tre, đã lãnh đạo trực tiếp phong trào Đồng Khởi, kiến tạo nên đội quân đấu tranh chính trị huyền thoại - Đội quân tóc dài. Đó là một sáng tạo độc đáo, góp phần quan trọng hoàn chỉnh phương châm chiến lược "2 chân, 3 mũi tiến công" của cách mạng miền Nam sau đó.

Thắng lợi từ phong trào Đồng Khởi, với hạt nhân là cô Ba Định, đã lan tỏa khắp cả nước. Đại tướng Nguyễn Chí Thanh từng nói: "Một người phụ nữ (tức cô Ba Định) đã chỉ huy thắng lợi cuộc Đồng Khởi ở Bến Tre thì người đó xứng đáng được làm tướng".

Với cống hiến vượt bậc, cô Ba Định trở thành nữ tướng đầu tiên và duy nhất của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ, là Phó tư lệnh các lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng xúc động tuyên dương: "Miền Nam anh hùng có đội quân đấu tranh chính trị toàn là phụ nữ… Phó tổng Tư lệnh Quân giải phóng là cô Nguyễn Thị Định. Cả thế giới chỉ nước ta có vị tướng quân gái như vậy".

Đồng Khởi mới - hào khí lan tỏa trong công cuộc phát triển

Từ mốc son lịch sử năm 1960, âm vang của phong trào Đồng Khởi vẫn luôn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt hành trình phát triển của tỉnh Bến Tre. Phong trào thi đua "Đồng Khởi mới" được Đảng bộ tỉnh phát động liên tục từ năm 1977 đến nay trong hầu hết các chương trình hành động để hiện đại hóa, hội nhập và phát triển bền vững. Đặc biệt, trong 4 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần XI (2020 - 2025), mặc dù đối mặt nhiều thách thức do thiên tai xâm nhập mặn, dịch bệnh và biến động kinh tế toàn cầu, Bến Tre vẫn đạt được nhiều kết quả đáng tự hào. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng nâng cao. Đến nay, tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới tăng gấp đôi so với các giai đoạn trước, hoàn thành chỉ tiêu chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trước một năm.

Năm 2024 là một dấu mốc đáng nhớ, khi cao điểm phong trào "Đồng Khởi mới" được triển khai mạnh mẽ và hiệu quả. Tỉnh đạt kim ngạch xuất nhập khẩu lần đầu tiên chạm mốc 2,2 tỉ USD, trong đó xuất khẩu đạt 1,75 tỉ USD, riêng ngành dừa - sản phẩm đặc trưng của Bến Tre - đóng góp 520 triệu USD. Những con số ấn tượng ấy là kết quả của sự chung sức, đồng lòng từ chính quyền đến người dân, thể hiện rõ tinh thần "đồng khởi" trong thời kỳ mới. Bến Tre cũng đang dần trở thành trung tâm năng lượng xanh của toàn vùng ĐBSCL.

Không dừng lại ở phát triển kinh tế, Bến Tre còn đặc biệt chú trọng công tác bảo tồn, phát huy di sản văn hóa và truyền thống cách mạng. Khu lưu niệm nữ tướng Nguyễn Thị Định (xã Lương Hòa, H.Giồng Trôm) được trùng tu, tôn tạo khang trang từ nguồn xã hội hóa, trở thành "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ. Những ngôi trường, tuyến đường, di tích lịch sử mang tên "Đồng Khởi", "Nguyễn Thị Định" đã và đang hiện diện ở các tỉnh thành miền Nam như những biểu tượng sống động nhắc nhở thế hệ hôm nay về một thời đấu tranh anh hùng.

Giải thưởng Nguyễn Thị Định của Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam hay học bổng Nguyễn Thị Định được duy trì thường niên từ năm 1996 đến nay là những minh chứng cho việc tôn vinh giá trị lịch sử gắn với khát vọng phát triển, thể hiện sự kế thừa và lan tỏa hào khí Đồng Khởi trong hành trình dựng xây quê hương.

Kỷ niệm 105 năm ngày sinh cô Ba Định, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Tỉnh ủy Bến Tre phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học cấp bộ với chủ đề "Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của đồng chí Nguyễn Thị Định". Đây là dịp để các nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước nhìn lại hành trình cống hiến vĩ đại của một nữ tướng huyền thoại. Đồng thời, đây là thời điểm để Bến Tre kiến nghị, đề xuất đưa nữ tướng Nguyễn Thị Định vào danh sách cán bộ lãnh đạo tiền bối tiêu biểu của Đảng và cách mạng Việt Nam - xứng đáng với vị thế và tầm vóc lịch sử mà bà để lại.

65 năm qua, hào khí Đồng Khởi vẫn ngời sáng trên quê hương Bến Tre - vùng đất "dừa ngọt, người lành", nơi truyền thống cách mạng hòa quyện cùng khát vọng phát triển. Từ dòng Hàm Luông vang vọng tiếng trống năm xưa, đến những khu công nghiệp hiện đại đang hình thành; từ "Đội quân tóc dài" bước ra từ phong trào cách mạng, đến thế hệ trẻ hôm nay tự tin bước vào kỷ nguyên số, tất cả đều là minh chứng cho một Bến Tre kiên trung, năng động, đang tiếp tục viết tiếp trang sử Đồng Khởi trong thời đại mới.