1 phút hỏi đáp thuế: Kinh doanh hàng tiêu dùng muốn xuất hóa đơn bán hàng, nhưng khách hàng từ chối cung cấp thông tin thì làm thế nào?

Ngành thuế cho biết trong giao dịch mua bán, người mua phải cung cấp thông tin đầy đủ cho bên bán để thực hiện phát hành hóa đơn theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế.

Mới đây, trên Hệ thống hỏi đáp chính sách tài chính tự động của Bộ Tài chính, đăng thông tin giải đáp về trường hợp: "Công ty gia đình tôi đang hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh và phân phối hàng tiêu dùng. Theo quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP ngày 20/3/2025, khi lập hóa đơn bán hàng, bắt buộc phải ghi đầy đủ thông tin người mua như: tên, địa chỉ, mã số thuế hoặc mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách hoặc số định danh cá nhân.

Tuy nhiên, trên thực tế, việc thu thập thông tin này phụ thuộc hoàn toàn vào ý thức và trách nhiệm của người mua. Một số khách hàng sẵn sàng cung cấp đầy đủ thông tin, nhưng cũng có một bộ phận người mua không cung cấp hoặc từ chối cung cấp thông tin, trong khi vẫn yêu cầu mua hàng. Điều này đặt công ty tôi vào tình thế khó xử: nếu từ chối bán hàng sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, nhưng nếu vẫn lập hóa đơn mà thiếu thông tin thì lại vi phạm quy định.

Vì vậy, kính đề nghị Bộ Tài chính hướng dẫn cụ thể cách xử lý trong trường hợp người mua không cung cấp thông tin cần thiết để xuất hóa đơn theo quy định".

Vấn đề này Đội Thuế liên huyện khu vực I có ý kiến như sau:

Căn cứ khoản 7, Điều 6 Luật số 38/2019/QH14 – Luật Quản lý thuế của Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định Các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý thuế:

"Điều 6. Các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý thuế

7. Bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ không xuất hóa đơn theo quy định của pháp luật, sử dụng hóa đơn không hợp pháp và sử dụng không hợp pháp hóa đơn."

Căn cứ Điều 17 Luật số 38/2019/QH14 – Luật Quản lý thuế của Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định trách nhiệm của người nộp thuế:

"Điều 17. Trách nhiệm của người nộp thuế

1. Thực hiện đăng ký thuế, sử dụng mã số thuế theo quy định của pháp luật.

2. Khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng thời hạn; chấp hành những quy định về kiểm tra, thanh tra thuế, chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ.

3. Nộp tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt đầy đủ, đúng thời hạn, đúng địa điểm.

4. Cung cấp kịp thời, đầy đủ, chính xác các thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế.

5. Chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nghĩa vụ thuế."

6. Lập và giao hóa đơn, chứng từ cho người mua theo đúng số lượng, chủng loại, giá trị thực thanh toán khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định của pháp luật.

Về nội dung của hóa đơn được quy định tại Điều 10 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại khoản 7 Điều 1 Nghị định 70). Riêng nội dung của hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền được quy định tại khoản 8 Điều 1 Nghị định số 70/2025/NĐ-CP.

Căn cứ khoản 7, khoản 8; Điều 1 Nghị định số 70/2025/NĐ-CP ngày 20/3/2025 sửa đổi, bổ sung Điều 10 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ, quy định như sau:

"Điều 1. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ

7. Sửa đổi, bổ sung khoản 5, điểm a khoản 6, khoản 9, điểm c khoản 14 Điều 10 về nội dung của hóa đơn và bổ sung khoản 17 vào Điều 10 như sau:

a) Sửa đổi, bổ sung khoản 5 như sau:

"5. Tên, địa chỉ, mã số thuế hoặc mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách hoặc số định danh cá nhân của người mua

a) Trường hợp người mua là cơ sở kinh doanh có mã số thuế thì tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua thể hiện trên hóa đơn phải ghi theo đúng tại giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chi nhánh, giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký thuế, thông báo mã số thuế, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy chứng nhận đầu tư, hợp tác xã; trường hợp người mua là đơn vị có quan hệ ngân sách thì tên, địa chỉ, mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách thể hiện trên hóa đơn phải ghi theo mã số với cơ quan hệ với ngân sách được cấp.

b) Trường hợp người mua không có mã số thuế thì tên, địa chỉ trên hóa đơn không phải thể hiện mã số thuế người mua. Một số trường hợp bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng là cá nhân quy định tại khoản 14 Điều này thì tên, địa chỉ người mua thể hiện trên hóa đơn là người tiêu dùng không bắt buộc ghi đầy đủ thông tin người mua, khuyến khích người bán ghi đầy đủ tên, địa chỉ, mã số thuế hoặc định danh cá nhân nếu được thay bằng hình ảnh thẻ căn cước công dân gắn chip hoặc giấy tờ tuỳ thân khác của người mua có ghi đầy đủ thông tin tên, địa chỉ, mã định danh cá nhân hoặc mã số thuế của người mua, trường hợp người mua là người nước ngoài thì tên người mua trên hóa đơn phải thể hiện mã số cá nhân, số định danh cá nhân."**

d) Sửa đổi, bổ sung điểm c và bổ sung điểm l vào khoản 14 như sau:

Đối với hóa đơn điện tử bán hàng tại siêu thị, trung tâm thương mại mà người mua là cá nhân không kinh doanh thì trên hóa đơn không nhất thiết phải có tên, địa chỉ, mã số thuế người mua, chỉ ký số của người mua. Trường hợp bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho khách hàng nước ngoài đến Việt Nam thì thông tin về địa chỉ người mua có thể được thay bằng thông tin về số hộ chiếu hoặc giấy tờ xuất nhập cảnh của quốc tịch của khách hàng nước ngoài. Trường hợp người mua cung cấp mã số thuế, số định danh cá nhân thì trên hóa đơn phải thể hiện mã số thuế, số định danh cá nhân.

"c) Đối với hóa đơn điện tử bán hàng tại siêu thị, trung tâm thương mại mà người mua là cá nhân không kinh doanh thì trên hóa đơn không nhất thiết phải có tên, địa chỉ, mã số thuế người mua, chỉ ký số của người mua.

Đối với hóa đơn điện tử bán xăng dầu cho khách hàng là cá nhân không kinh doanh thì không nhất thiết phải có các chỉ tiêu: Tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua, chữ ký số của người mua.

d) Đối với hóa đơn điện tử trong hoạt động kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng không nhất thiết phải có tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua, chữ ký số của người mua."

8. Sửa đổi tên Điều 11 và sửa đổi, bổ sung Điều 11 như sau:

"Điều 11. Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo quy định tại khoản 1 Điều 51 có mức doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở lên, khoản 2 Điều 90, khoản 3 Điều 91 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 mà hoạt động có cung ứng hàng hóa, bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, trong đó bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng tại địa điểm như: Trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng tiện lợi, cửa hàng tạp hóa, chuỗi nhà hàng, quán ăn, quán cà phê, giải khát, cơ sở kinh doanh ăn uống, nhà hàng khách sạn, cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, giải trí và các cơ sở khác theo quy định của Bộ Tài chính (trừ một số hoạt động quy định tại khoản 4 Điều này và hộ, cá nhân kinh doanh không phát sinh doanh thu theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 9 Nghị định này) sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

3. Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có các nội dung sau đây:

a) Tên, địa chỉ, mã số thuế người bán;

b) Tên, địa chỉ, mã số thuế/số định danh cá nhân/số điện thoại của người mua theo quy định (nếu người mua yêu cầu);

c) Tên hàng hóa, dịch vụ; đơn giá, số lượng, giá thanh toán. Trường hợp tổ chức, doanh nghiệp nộp thuế theo phương pháp khấu trừ phải ghi rõ nội dung giá bán chưa thuế giá trị gia tăng, tiền thuế giá trị gia tăng, tổng tiền thanh toán đã có thuế giá trị gia tăng; trường hợp nộp thuế theo phương pháp trực tiếp thì ghi giá thanh toán là giá đã có thuế giá trị gia tăng."

Căn cứ các quy định được trích dẫn nêu trên:

Trường hợp người mua là cơ sở kinh doanh có mã số thuế thì tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua thể hiện trên hóa đơn phải ghi theo đúng tại giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chi nhánh, giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký thuế, thông báo mã số thuế, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã; trường hợp người mua là đơn vị có quan hệ ngân sách thì tên, địa chỉ, mã số đơn vị có quan hệ ngân sách thể hiện trên hóa đơn phải ghi mà số đơn vị có quan hệ với ngân sách được cấp.

Trong giao dịch mua bán, người mua phải cung cấp thông tin đầy đủ cho bên bán để thực hiện phát hành hóa đơn theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế. Trừ trường hợp bán hàng tại siêu thị, trung tâm thương mại mà người mua là cá nhân không kinh doanh thì trên hóa đơn không nhất thiết phải có tên, địa chỉ, mã số thuế người mua, chữ ký số của người mua.